De mensen achter de serie 3 Body Problem zijn geen vreemden van adaptaties. Een tijdje terug maakten ze voor HBO immers de instant klassieker Game of Thrones. Hier botsten ze op de beperkingen van adaptatie van bestaand en tegelijk nog niet uitgeschreven materiaal. De reacties waren navenant en hopelijk hadden Weiss en Benioff de volgende quote van Canadese academicus Linda Hutcheon uit A Theory of Adaptation boven hun werkplek hangen: “One of the central cliches of adaptation theory is that audiences are more demanding of fidelity when dealing with the classics.” De cyclus van Martin, maar ook de trilogie Remembrance of Earth’s Past van Liu Cixin, kan je gerust tot de hedendaagse klassiekers rekenen. Het eerste deel levert verhaal en titel voor deze 3 Body Problem. En voor deze adaptatie hadden ze beter meer gehecht aan een andere Hutcheonquote: “While no medium is inherently good at doing one thing and not another, each medium (like each genre) has different means of expression and so can aim at certain things better than others.”
Want de keuze van expressie is net waar deze 3 Body Problem faalt. Om te beginnen is het onmiddellijk duidelijk dat deze reeks een Netflixreeks is en Game of Thrones dat niet was. Er is een gelijkaardige sterke nadruk op gejaagd ritme en plottwists, maar bij HBO bleef dat nog binnen de aanvaardbare perken. Netflix gaat daarin steeds onnadenkend over de schreef. Maar beide series stuiteren wel voort op dezelfde kwaal als pakweg hedendaagse spektakelfilms van Nolan: intensiteit van beleving heeft de plaats ingenomen van narratieve diepgang en logica. Het oogt sensationeel maar je blijft achter met een lege doos. Deze serie heeft net als hun Game of Thrones een hoop tekortkomingen en de makers hebben zeker en vast alweer een verantwoording af te leggen tegenover het bronmateriaal, maar één ding was de strijd om de ijzeren troon nooit: saai. 3 Body Problem is dit vaak wel. Het is hard science fiction, doorgaans gekenmerkt door complexe wetenschappelijke materie. Uit het waanidee dat hiermee kijkers zouden afgeschrikt worden, wordt er dan maar voor de raarste oplossing gegaan: echt saaie dialogen bedenken tussen personages en die bij momenten oeverloos lang rekken.
Een ander probleem met deze adaptatie is dat deze bewerking tegelijk voor ‘het doel heiligt alle middelen’ kiest en tegelijk noch vis noch vlees keuzes maakt. Het staat een tv of filmmaker uiteraard volledig vrij een boek te interpreteren en herwerken zoals het hen belieft. Vaker geldt zelfs hoe verder verwijderd van het boek, hoe beter het resultaat op het scherm. Maar er zijn enkele aanpassingen hier die de zeer specifieke filosofisch-maatschappelijke realiteit van het bronverhaal ontkrachten. De boeken zijn doordrenkt van een Chinese denkwijze, het individu binnen de commune op alle niveaus en hoe dit soort maatschappij in conflict gaat met een buitenaards wezen dat hardlogisch is en een symbiotisch collectief vormt. Nu wordt die confrontatie opengetrokken naar de hele wereld en tegelijk gereduceerd tot een zuiver individualistische westerse samenleving versus diezelfde buitenaardse opvattingen, en dat werkt gewoon niet heel goed. De hele fundering van het verhaal stuikt ineen. De makers zijn zich hier duidelijk van bewust, anders hadden ze het verhaal nooit in Engeland gesitueerd, want een Amerikaanse hegemonie hier bovenop zou driekwart van de boekenfans terecht hebben doen steigeren.
Een vreemd gevolg is dat een enkel diep uitgewerkt personage uit het boek wordt opgesplitst in meerdere personages zonder enige diepgang. De nieuwe personages in deze serie moeten blijkbaar geen diepe band en een connectie bekomen doordat ze een stereotype vertegenwoordigen of een nationaliteit/huidskleur hebben die op 1-2-3 allesverklarend behoort te zijn. Maar hun onderlinge relatie is enkel gebaseerd op de paar jaren dat ze samen studenten waren (ze staan gekend als de OV – de Oxford Five). Alle scènes waarin de groep emotionele gesprekken voert om onbreekbare relaties te duiden, voelen geforceerd, langgerekt en saai. Er zitten ook twee vrouwen tussen deze Oxford Five, maar voorlopig dienen die enkel om de verhaallijn van de mannen voort te stuwen. En dan is het extra jammer dat de twee desbetreffende actrices zowat de enigen van de 5 zijn die nog proberen te acteren. In de bijrollen duiken er gelukkig wel enkele sterke acteurs op die hun scènes treffelijk dragen, maar het lijkt toch een herhaling van Game of Thrones, waarin je ook een bende hoofdacteurs had die amper konden acteren en moesten ondersteund worden door de krachtige bijrollen (een fenomeen dat bijvoorbeeld ook opduikt in Harry Potter of Star Wars en eigenlijk in de meeste franchises).
Nu, Netflixseries, dat is zoals de prestigereeksen van Apple en Amazon, portefeuille open en we smijten er miljoenen tegenaan zodat het er toch echt goed uit ziet, al trekt het resultaat eigenlijk op niks. Sommige momenten zien er dan ook echt heel goed uit. Alles wat speelt in de wereldlijke realiteit heeft goede achtergronden, geslaagde mixen van green screen en echte sets, en dit is van het niveau dat ook Game of Thrones haalde. De scènes in virtual reality daarentegen, ogen vaak onnozel, net zoals de droomscènes van een van de personages waarin die zichzelf in een grote papieren boot ziet. Het is allemaal heel flauw zonder enige bezieling. Die momenten zijn op vlak van CGI de cringy evenknie van Daenerys die op haar draak plots de helft van de stadsbevolking uitroeit.
Op één punt blijft de serie wel overeind: de beeldregie. Die is zeer degelijk. Al vraag je je tegelijk ook af waarom talenten als Tsang of Podeswa hun tijd verspelen met dit soort reeksen, die moeten films maken of hun eigen reeks dragen, niet de director-for-hire uithangen. Derek Tsang (voor z’n filmwerk beter bekend als Kwok Cheung Tsang) is een gevierd Hong Kong acteur/regisseur (in de voetsporen van z’n vader Eric die misschien wel het bekendst is als de gangster uit Infernal Affairs). Enkele jaren geleden was hij nog voor Better Days terecht genomineerd voor een Oscar beste buitenlandse film (maar verloor van het Deense Another Round) en een paar jaar eerder schitterde hij al met Soulmates (beide films met de indrukwekkend sterke Chinese actrice Dongyu Zhou). Jeremy Podeswa heeft dan weer een resumé van topseries verzameld. Nu, hun keuze hieraan mee te werken is begrijpelijk, op papier leek dit in alles een hit te zullen worden. Maar het lijkt dat Hollywood voor televisie ook meer en meer volledig op veilig speelt en enkel nog bestaande verhalen of IP’s wil verfilmen en het is misschien wenselijk dat meer makers eens beginnen terug te denken aan het standaardwerk over adaptaties, Novels into Films van George Bluestone: “The film and the novel should remain separate institutions each achieving its best results by exploring unique and specific properties.”
(Lichte spoiler: Iemand met een zeer beperkte kennis van biologie, heeft met de scènes in de VRwereld sowieso al een idee over hoe de aliens, de trisolaris, er zullen uitzien. Het concept van Liu Cuxin past volledig binnen de hard scifi van wat dus natuurkundig plausibel lijkt voor buitenaards leven. Het voelt dus nogal knullig als enkele van de briljantste geesten op aarde wel het 3 body problem kunnen snappen, maar er geen flauw benul van hebben dat hun tegenstanders zeer waarschijnlijk een insectoïde zijn.)
