Is het een gimmick, of kun je er echt een carrière op uitbouwen: die vraag drong zich op toen Public Service Broadcasting op Inform – Educate – Entertain een eerste keer creatief aan de slag ging met tekstflarden uit oude filmpjes van openbaar nut. Het antwoord is: ja. Met The Race For Space vond de groep een boeiende thematiek voor zijn tweede plaat, al wordt die muzikaal niet altijd eer aangedaan.
Het was de logica zelve. Na de oorlogsjaren van The War Room EP en de jaren vijftignostalgie van Inform – Educate – Entertain moest Public Service Broadcasting wel in de swinging sixties belanden. En niets benadrukt daarvan het onstuitbare vooruitgangsgeloof als de Race For Space: het haantjesgevecht tussen de Verenigde Staten en Rusland om als eerste een man op de maan te zetten. Gefundenes fressen dus voor het tweetal J. Willgoose, Esq. (elektronica, banjo, gitaar) en Wrigglesworth (drums) om opnieuw een boeiende mash-up van razend funky indiejams en gevonden opnames te maken.
En zo begint het ook. In de titeltrack wordt John F. Kennedy’s bekende “We choose to go to space”-speech begeleid door een angeliek koor, de opzwepende blazersfunk van single “Gagarin” geeft het optimisme van een nieuwe era een toon. Een man zweeft de aarde rond, vanaf nu zijn de mogelijkheden eindeloos; dat idee. Het wordt in “Fire In The Cockpit” meteen de kop in gedrukt. Sec horen we het verslag hoe de astronauten van de Apollo 1 omkomen als hun capsule nog tijdens een oefening brand vat, enkel begeleid door omineuze elektronica en een diepdroevige, van Godspeed You! Black Emperor geleende, cello.
Het bronmateriaal is opgerekt – van de stichtende filmpjes van Inform Educate Entertain gaat het nu naar radioverslaggeving, originele opnames van de missies, en wat nog meer – en zo ook de muziek. “Sputnik” is bubbelende techno, “Gagarin” bijna Jackson 5. Enkel “E.V.A.”, over de eerste ruimtewandeling ooit, brengt de vreugdevolle funkjams van het debuut in herinnering. Het is het ruimtebroertje van “Everest” of “Spitfire”; eerdere odes aan menselijke verwezenlijkingen.
So far, so good, maar het is pas met “The Other Side” dat Public Service Broadcasting The Space Age echt een dramatische lading weet te geven. Met de originele banden van toen, wordt de spanning van de eerste bemande missie rond de maan voelbaar gemaakt. Terwijl een pruttelende synth langzaam aanzwelt horen we het droge commentaar vanuit het controlecentrum, de met veel ruis omgeven communicatie van daarboven, en dan: de stilte als alles wegvalt en de astronauten eindelijk de donkere kant bereiken. Een zinderende finale volgt wanneer ze opnieuw aan de horizon opdoemen.
En daar houdt het op. Ook met de hulp van de folkies van Smoke Fairies om het gebrek aan origineel geluidsmateriaal op te vangen is “Valentina” maar een flauw eerbetoon aan de eerste (Russische) vrouw in de ruimte, het stevige “Go!” mag dan wel de opwinding vatten; de historische lading van het moment pakt het niet beet. En dat zou je toch mogen verwachten van een track die de maanlanding wil documenteren. Het is zo’n zonde dat het ons ettelijke beluisteringen heeft gekost voor we doorhadden dat het wel degelijk over Apollo 11 ging, en dat we vervolgens wensten dat de groep het onderwerp op een volgende plaat opnieuw zou behandelen. Beter dan.
Een flauw einde dus, dat met “Tomorrow” als een saluut aan de laatste bemande maanmissie van Apollo 17, een even slap, soundscaperig einde krijgt. Public Service Broadcasting mag met The Space Age dan wel een geweldig onderwerp hebben gevonden, je krijgt ook het gevoel dat er niet het maximum is uitgehaald. Meer dan de vooruitgang die deze plaat had moeten zijn, is het dan ook een pas op de plaats. Gimmick of niet? Het antwoord hangt alweer wat in de lucht. Als die derde plaat – seventies, jongens? — maar geen Studio 54-pastiche wordt.
