Als u de afgelopen dagen nog geen meme tegengekomen bent van een Amerikaanse redneck met een geblondeerd nektapijt die naast een tijger poseert, dan behoort u waarschijnlijk tot de groep mensen die van deze lockdownperiode gebruik maakt om even te bezinnen en offline te gaan. De Tiger King en de gelijknamige Netflixserie zijn nog net niet zo aanwezig op het internet als de coronacrisis, maar ze zijn goed op weg. Woensdag verschijnt er zelfs een extra aflevering van de docureeks, waarin de getuigen de enorme impact van de serie bespreken. Allemaal goed en wel die heisa, maar wie is die zogenaamde Tiger King en waarom krijgt de reeks zo veel aandacht?
Joseph Allen Maldonado-Passage, beter bekend onder zijn ‘artiestennaam’ Joe Exotic, is een Amerikaanse extravagante ‘redneck’, die honderden leeuwen, tijgers, lijgers (blijkt een kruising tussen een mannetjesleeuw en een vrouwtjestijger te zijn, niet te verwarren met de teeuw) en andere exotische dieren in zijn privé-zoo in Oklahoma houdt. In het geval van de zoo-eigenaar staan we volledig achter de uitspraak: een beeld zegt meer dan duizend woorden. Het is de meest atypische redneck die je ooit gezien hebt, die tegelijkertijd alle Amerikaanse clichés belichaamt. Hij is zelfs countryzanger. Carole Baskin – eens je de reeks gezien hebt, kan je die naam niet meer lezen zonder Joe Exotics stem te horen – is zijn grootste rivaal. De dierenrechtenactiviste pleit met ‘Big Cat Rescue’ om het fokken en houden van dieren in gevangenschap te verbieden en heeft een kleerkast waar Carmen Waterslaeghers jaloers op zou zijn. We weten niet wat meer pijn doet aan de ogen, al het dierenleed of de hoeveelheid panter-, tijger- en luipaardprints in de reeks.
Wie zit te wachten op wat kritische reflectie of moraal moet wachten tot de laatste vijf minuten van de zevende en oorspronkelijk laatste aflevering. Al zal je op je honger blijven zitten, want de reeks draait toch vooral om sensatie. Wat misschien ooit begon als een pleidooi voor de dieren, verloor net als Joe zelf heel snel die ambitie. Toen we na de eerste aflevering zagen dat er nog zes volgden, vroegen we ons af wat er nog allemaal te vertellen was. Dieren horen niet thuis in kooien, dat punt was toch al gemaakt? Het is hallucinant wat er zich daar de afgelopen jaren allemaal afspeelde. Zelfs de seizoensfinale van Thuis zouden ze zo gek niet kunnen schrijven. We kunnen dus enigszins begrijpen dat een documentairemaker zijn focus verliest en voornamelijk toont hoe corrupt het Amerikaanse systeem is, want dat gevoel hielden we vooral over na het zien van de laatste aflevering. Wat we echter nog hallucinanter vinden, is dat de beelden van al die wanpraktijken in die privé-zoo’s nog maar van 2015 dateren. Hoezo poseren mensen nog steeds met welpjes alsof dat normaal is?
Afhankelijk van hoe gevoelig je bent, kan je misschien wel eens lachen met de reeks. We moeten eerlijk toegeven dat we wel konden lachen met de videoclip die Joe maakte over Carole Baskin, die haar man aan haar leeuwen gevoerd zou hebben. Ook het moment dat Joe zich in 2016 kandidaat stelt voor de presidentsverkiezingen en er uiteindelijk een even onbekwame clown wint, is bijzonder ironisch. Een FBI-informant die zijn eigen hachje redde door informatie te delen, op een jetski laten varen op de tonen van Eye of The Tiger van Survivor, is ook best ludiek natuurlijk.
Toch zal je je vooral ongemakkelijk voelen tijdens het kijken. Vooral als het over intieme relaties en de implicaties van machtsmisbruik gaat. Er hangt een akelig sfeertje, dat bijna doet denken aan de donkere sfeer van Leaving Neverland, de documentaire over Michael Jackson die in 2019 niet weg te denken was. Joe’s twee echtgenoten zitten net als zijn dieren gevangen in zijn zoo. Ze vallen naar eigen zeggen niet op mannen, maar kwamen beiden aan in de zoo toen ze jong en bijzonder kwetsbaar waren. Joe lokte hen binnen met iets dat op liefde leek en sloot hen op.
Echt vrolijk word je dus niet van Tiger King: Murder, Mayhem and Madness, maar het is wel een welgekomen afleiding. De reeks is vergelijkbaar met het houden en fokken van de grote katten: je weet dat het slecht is, maar toch is het verslavend. Want we moeten eerlijk zijn, we keken de volledige serie uit op twee dagen. Het blijft gewoon jammer dat de meeste kijkers na het zien van de docureeks, vooral Joe uit zijn kooi bevrijd willen zien, terwijl ze toch boven alles zouden moeten inzitten met de dieren achter tralies?
