Ooit zat de avantgarde, al dan niet aan pijpen lurkend, diepzinnig te luisteren en vingerknippend haar goedkeuren te uiten in rokerige cafés waar onzekere artiesten hun oerschreeuwen en (on)kunde op de meest onorthodoxe manieren klank gaven, heden ten dage zijn ze de sterren van hun eigen TikToK-account. Het Gentse Kraak-label, dat zich al een eeuwigheid met de term avant-guardian tooit, liet dat vorig jaar niet aan het hart komen en programmeerde zomaar even een 24-uren durend festival.
Het zegt veel over de organisatie dat ze zich niet alleen in haar programmatie maar ook in haar formule wars van alle trends blijft onderscheiden. De voorbije decennia serveerde het festival meer dan genoeg fraais voor de meerwaardeluisteraar, de muzikale snob, avonturier alsook zowat elke andere liefhebber van muziek tout court. Waar vorig jaar met een resem curatoren gewerkt werd om het festival te vullen, wordt dit jaar opnieuw voor een meer klassieke formule gekozen waarbij de eerste dag/avond zowat geheel in het kader van het label zelf staat met een line-up van artiesten die in 2020 een album, cassette of 7” EP op het label zelf zullen uitbrengen.
Het belooft dan ook een grotendeels Belgische avond te worden met onder meer Orphan Fairytale, Crash Toto en KRAMP maar ook de Finse Kuupuu en de Mexicaans-Belgische Vica Pacheco. Conform de missie en visie die het label sinds zijn begindagen uitbrengt, zal op de eerste avond al meteen moeiteloos gewisseld worden tussen rommelige gesjeesde protopunk, sjamanistisch gewauwel voor de 21e eeuw en al dan niet lieflijk verstorende elektronica (mogelijk zelfs met harpbegeleiding). Belooft de openingsavond al niet zozeer chauvinistisch noch zelfreflecterend als wel divers en intrigerend te zijn dan geldt dat des te meer voor de tweede dag waar een indigestie, sterk gekruid met Latijns-Amerikaanse invloeden om de hoek loert voor wie bang is ook maar een seconde auditieve lekkernijen te missen.
Met het Argentijnse Aylu sluit het festival gelukkig enigszins fluisterend en ingetogen af, al zal menigeen zich ondanks een dag van gekte en muzikale uitspattingen nog steeds in de haren krabben bij de stuiterende en hotsende klanken van de in Buenos Aires wonende producer. Landgenote Fiesta en el vacio voelt zich dan weer evenzeer thuis in Frankrijk en Brussel en laat haar pulserende no wave/coldwave beats botsen op haar warme Spaanse zang, een feest voor het oor wie na de laatste reeks van Game of Thrones de nood heeft aan een waarachtige Song of fire and ice. In dezelfde contreien bevindt zich ook de Ecuadoriaanse Mesias Maiguascha die als sinds de jaren negentig zich op de paden van de electro-akoestische beweging bevindt en de inheemse tradities en bewegingen incorporeert in zijn composities.
De geuzennaam van echte oude rakker en avant guardian is echter weggelegd voor het Britse Radioactive Sparrow dat sinds de jaren tachtig de ene release na de andere uitbracht (de teller staat intussen flink boven de negentig) en er nog twee bovenop gooit speciaal voor het festival. Of haar dementerende noiserock met cabaretinvloeden en het soort knetterende waanzin eigen aan een bepaald slag veelschrijvers iedereen zal boeien, is een open vraag maar evenzeer een die eigen is aan het Kraakfestival. Wie zijn gekte net iets gedoseerder wenst, zal dan ook soelaas kunnen vinden bij het Yürgen Karle Trio dat improvisaties creëert met zelfgemaakte instrumenten en zo de functie van sjamanen voor die dag op zich neemt.
Dat op deze tweede dag meer rockgerichte ensembles naast de sterk door electro geïnspireerde artiesten op de affiche mogen staan, wordt bevestigd met het aantreden van de meerlandenband Fuji die met haar psychedelische improvisatie annex rockanthems de deuren van de perceptie wijd open gooit op het einde van de avond en zo alle impressies van ervoor nieuwe ruimte geeft om te ademen. Ook de Siciliaanse Maria Violenza blikt terug op vroegere tijden met haar eigenzinnige, jedoch oerfrans klinkende electropop die zich weinig aangelegen laat van conventies en zonder het te beogen als een avantgardish geel hesje de grimmige jaren tachtig evoceert. Buurman Guilhelm All mag als eerste poortwachter aantreden en heeft de eer het publiek warm te laten lopen voor het festival met behulp van onder meer geprepareerde draaitafels (wie heeft nog piano`s nodig) en ander fraais. Het zou zonde zijn om hem links te laten liggen want zoals zijn (gratis) releases op bandcamp al aantonen, weet hij al geen ander een grootstedelijke verlatenheid op te roepen.
Van de stad mag er teruggekeerd naar de bossen met de Noorse Gaute Grinlo die ongetwijfeld eenzelfde gevoel zal oproepen als de legendarische Jandek die ooit in het verre Limburg op de affiche stond. Bevreemdend, aliënerend en even afschrikwekkend als zijn vikingvoorouders, zal Grinlo hoe dan ook een impressie nalaten waar in de jaren erna nog fluisterend over gesproken zal worden. Het Belgisch-Chileense duo Quanta Qualia mag de Noorse demonen en oergeesten daarna uit uw hoofd bannen met het type performance dat verder gaat dan de urbane jungle en net zozeer koude winden, verloren gewaande dromen als toekomstvisioenen oproept en zich evenzeer thuisvoelt in een expositieruimte als op een podium.
Gegeerder dan mondmaskers in Azië waren de combitickets in een mum van tijd uitverkocht. Dagtickets zijn evenwel nog steeds beschikbaar voor vrijdag en zaterdag (twee dagtickets kosten u samen slechts 6 euro meer dan het combiticket) met op beide dagen opnieuw een staalkaart van wat tijdloos relevant dan wel intrigerend heet. Als u daarna behoefte heeft om even in quarantaine te gaan, zal niemand u dat kwalijk duiden. U kan van die rustperiode zelfs even gebruik maken om alles te laten bezinken en onderwijl de affiches van de voorbije edities sinds 2009 ( het festival was toen al menig jaar meer dan een vaag gerucht) naast elkaar te leggen. U zal vast opmerken dat er zeker patroon terug te vinden is en dat de periodes 2007-2013, 2014, 2015-2018, en 2019-? steevast een verwante visuele stijl hebben. Een knipoog, doordachte strategie of stom toeval? Met Kraak weet je nooit, misschien verzamelen ze zelfs al een eeuwigheid nieuwe zieltjes op TikTok, elke 3 seconden …
Kraakfestival vindt op vrijdag 28 en zaterdag 29 februari plaats in de Beursschouwburg, Brussel. Tickets voor beide avonden zijn nog steeds te koop via de site.
