“We zijn schepsels van goden die niet meer bestaan”, mijmert Wannes Cappelle in “Reden Genoeg”. En de schepsels die we zijn, weten bijgevolg ook niet altijd wat ze met dit leven aanmoeten. Dat is ietwat de rode draad op het vijfde album van Het Zesde Metaal, vol tekstuele pareltjes over de zoekende, vaak onbeholpen schepsels die we allemaal, zonder uitzondering, zijn.
Zoeken doet Het Zesde Metaal zelf echter allerminst. Album vijf is dit al, met “Ploegsteert” hebben ze veruit een van de meest collectief in het hart gesloten Belgische nummers op hun conto. Elke tour raakt achteloos uitverkocht. De bestofte term “gevestigde waarde” mag gelukkig op stal blijven, daarvoor klinkt Skepsels te urgent. Skepsels mag dan wel het klankmatige experiment met onder andere elektronica van op Calais wat terugschroeven, de pakkende composities zijn er niet minder op geworden.
Al ligt dat voornamelijk aan de steevast trefzekere, briljante teksten van Cappelle. Ze behoren tot het beste van wat in eender welke microfoon op een podium in de Lage Landen gezongen wordt. Cappelle benoemt de dingen en observeert raak, maar doopt z’n pen niet in zwarte of bitter inkt. Hij schrijft met mededogen. Een gevoel als bedreigde diersoort deze tijden. Net daarom treft Skepsels midscheeps raak.
Mededogen in “Andere Mens” met iedereen die minder wil drinken, eten, afjagen, maar de strijd al opgeeft nog voor het dinsdag is en dan maar voortdoet, zich wentelend in drogredenen of, beter nog, de schuld afschuivend op een ander. Mededogen in “Stempel” met iedereen die direct in hokjes geplaatst wordt (“Wie je bent, beslissen anderen voor u”) en er alleen maar machteloos bij kan staan kijken. Mededogen in “Dat Besta Nie” met gewoon ieder van ons in deze perceptiemaatschappij: (“Altijd fun, altijd geluk, dat bestaat niet / Altijd pech, altijd mislukt, dat bestaat niet / Er scheelt altijd wel iets, het zit ‘m daar niet”). Met mensen, zoals vluchtelingen, in een uitzichtloze positie in “Slaven Van Het Leven”.
In “De Onvolledigen”, misschien wel het mooiste Nederlandstalige nummer van het jaar, heeft een koppel op de rand van de afgrond van hun liefde nog mededogen met elkaar (“We zwijgen alles uit / We roepen en we tieren zonder geluid / Totdat jij mij in je armen sluit”). Cappelle vraagt zelf ook om mededogen als vader die zijn kinderen veel te weinig ziet in “A Je Mie Mist” (“Ik moet toegeven dat het snijdt / Als ik zie wat ik gemist heb / Hoe je weer veranderd bent / In korte tijd”). En ook “Houd Mie Dichte” is een noodkreet om begrip: “Laat me door / Ik moet met deuren slaan nu / Je kunt proberen mij te ontleden / Maar de rede is niet thuis / Overhoop, overende, overkop, overkloten, ongekuist / Maar hou me dichtbij”).
Skepsels een donkere plaat noemen, is dus veel te kort door de bocht. Het is een plaat die de zoekende schepsels die we allemaal zijn een schouderklop wil geven. Zo ook in “Tid Van Ton”, waarin op heerlijk sarcastische wijze aangetoond wordt dat het vroeger niet altijd bepaald beter was. Vaak een valse troost die gezocht wordt door mensen die verdwalen in de tijd van vandaag. En ouder worden, nog zo’n bron van ‘piekeringen’, heeft ook nog z’n charmes (slotnummer “Ouder Komen”). Skepsels is een plaat die meer begrip toont dan veel mensen die u dagelijks tegenkomt.
Dat spel van licht en donker wordt ook muzikaal gespeeld. Weg zijn de meer donkere soundscapes van op Calais. Op het eerste gehoor is dat een jammere zaak, maar na enkele luisterbeurten klinkt Skepsels als een perfecte symbiose van de laatste twee platen, met uiterst zorgvuldige arrangementen die de muzikale rijpheid van Het Zesde Metaal ongedwongen etaleren. “De Onvolledigen” laat dan weer horen tot wat deze band op z’n toppunt in staat is. Dit biedt perspectieven voor een nog mooie toekomst.
Skepsels is een plaat die een spiegel voorhoudt, maar daarmee niet be- of veroordeelt. Wel eentje die begrip en mededogen toont. En of daar nood is. Het maakt Skepsels tot een ontzettend waardevolle plaat van een band die op dit moment als geen ander in onze taal boeit en raakt.
