Geen band is meer onontkoombaar in de Belgische rockgeschiedenis dan dEUS. Er is een voor en een na de verschijning van Tom Barman en zijn discipelen, waarna hij de middelmatige pubrockers de tempel uit joeg. Vandaag stonden Antwerps finest opnieuw in de Tempel der Muziektempels, om hun beste plaat te spelen. Het bleek wel degelijk hun beste, en ze werd op zijn best gebracht.
Je kunt er op café uren over bakkeleien, in de geest van Tom Barman’s adagium ‘Hoezo over smaken en kleuren valt niet te twisten. Je kunt er úren over discussiëren!’, wat nu echt de beste van dEUS is. Het duurt geen pint of er is eensgezindheid dat het één van de Eerste Drie betreft, de rest van de avond schieten de argumenten alle kanten uit. Pro Worst Case Scenario, want dat is het heerlijk bizarre, arty-farty debuut waarop per ongeluk drie wereldsingles stonden. Of neen, zal een ander zeggen: In A Bar Under The Sea, want daarop gaat de groep nog veel meer richtingen uit. Waarop iemand anders dan toch de definitieve waarheid de tafel inklopt: het is The Ideal Crash en geen ander.
Waarom? Daarom. Omdat het de plaat is waar de groep een jaar aan schaafde, en waarop alle eigenaardigheden in het gareel werden gedwongen. Omdat de groep ondertussen een kleine tien jaar bestond, en ondanks alle personeelswissels eindelijk een geheel was geworden. Omdat de groep dankzij die draaideur volledig van Tom Barman was geworden, en het schip dus een kapitein had. En omdat Craig Ward in elke song nog een andere verstopte. “Eén topsingle en voor de rest veertig minuten gezeur over een ex-lief” schreef iemand naar Humo’s Uitlaat. Hij dwaalde.
Twintig jaar na datum weten we dat, en discussiëren we dus niet meer op café. We staan in de AB, want daar is het dat dEUS – maar liefst acht keer op rij — The Ideal Crash brengt. “Three’s the magic number” roept Tom Barman – wit open hemdje, roze broek als een rentenierende plutocraat — bij opkomst, en de groep lanceert een zinderend “Put The Freaks Up Front”. Hedendaagse dansers komen een eerste keer piepen, schudden met de schouders, laten het hoofd rollen. Het doet denken aan die eerste keer dEUS op het zijpodium van Torhout/Werchter in 1995. Toen zoiets nog gedurfd was. Vandaag, bedenk je, is er nog altijd geen andere rockgroep die hetzelfde heeft gedaan.
Dat Tom Barman aanvankelijk niet goed bij stem is, valt daarna op. “Sister Dew” klinkt eerst wat onmachtig, de zanger hees en rasperig. Voor “The Ideal Crash” moet hij zelfs een octaaf zakken, wat het nummer niet ten goede komt. Dat gaat gelukkig niet op voor dat eerste nummer, nog altijd een prachtsingle, die met krachtige gitaarstoten openbarst. Barman maakt een tijgersprong naar de rand van het podium, Klaas Janzoons stuurt zijn synths ondertussen in overdrive. In “The Magic Hour” – ontspoorde cocktailjazz – gaat de frontman op het einde zelf even de moderne danstour op, met hoekige bewegingen in zijn gitaarspel. Nieuwe gitarist Bruno De Groote riposteert met een mooie snarenmonoloog.
“Wat zeg je? Spelen? Ik heb nog geen twee woorden gezegd. Wel, ik wil ook SPELEUH'”, antwoordt Barman iemand uit het publiek, die vooral moet zwijgen, want het is zover. “Instant Street” krijgt de versie die het verdient. De Groote haalt een banjo uit zijn six string, drummer Stéphane Misseghers zet een aardige Craig Ward neer. De dansers vullen al de ruimte tussen de muzikanten, terwijl Barman opnieuw het publiek opzoekt. Het is wel De Groote die er een geweldige solo uitperst. Een triomfmoment.
“Let’s See Who Goes Down First” grijpt terug naar het gefriemel van Worst Case Scenario, maar dan wel met een dEUS dat ondertussen een groove heeft leren houden. Dat hoor je ook in “Everybody’s Weird”. Deze groep heeft veel vormen gehad, deze klinkt als een pletwals, die in de bisronde nog wat extra op stoom raakt. “Quatre Mains” is een onweer dat vanuit gindse verte naderbij drijft, tjokvol omineuze klanken en dreiging. “Je te regarde / Qu’est-ce que tu attends?” gaat Barman, en “Fell Off The Floor, Man” dreunt los. Natuurlijk zijn de dansers ook weer daar. Waar anders?
Wat volgt is een apotheose. “Hotel Lounge (Be The Death Of Me)” wordt een zeldzame keer afgestoft en krijgt een bloedmooie versie, wanneer de groep een laatste keer terugkeert is het voor een “Roses” waar geen speld tussen te krijgen is. De geschiedenisboekjes zijn volgeschreven, het is nu enkel kwestie van de inkt nog even te laten drogen. Er zijn veel dEUSsen geweest sinds 1990, maar die van 1999 is tot het tegendeel bewezen wordt officieel de beste ooit. Of ze heeft toch de beste plaat gemaakt. Dat staat sinds maandag in de Brusselse Steenstraat in steen gebeiteld. Dat het huidige dEUS misschien wel de beste live-versie is, dat bevestigen we u bij dezen.
