Op 30 april organiseren Thomas Werbrouck en Eline Adam (Krankland, Little Trouble Kids) een wel heel bijzondere concertavond in deSingel in Antwerpen, of zeg gerust een bonte tribute-avond. Negen bekendere muzikanten van diverse pluimage zullen er één doorlopende ode brengen aan onbekende, vergeten artiesten die het normale en het schone op losse schroeven zetten.
De kans is klein dat u al van Jos Steen, Marcella Dumarey, Jean-Pierre Plisnier of Jean-Marie Massou gehoord heeft. Het zijn stuk voor stuk artiesten die in de marge opereerden. “De 35 minuten van Jos Steen leverden een van de meest absurde optredens op die we ooit zagen”, zo beschreef onze recensent het optreden van Steen, ook wel eens de Captain Beefheart der Lage Landen genoemd, op Domino 2008.
De in 2012 overleden Steen, wiens muziek onder handen wordt genomen door Johannes Verschaeve van The Van Jets, creëerde een schat aan muziek, van klassieke bluessongs tot composities met op stofzuigers gemonteerde mondharmonica’s. “Hij liet zich Graaf van Attenrode-Wever noemen en maakte naast zo’n vijftig albums ook poëzie, kunstcollages en boeken. Hij nam de meeste platen zelf op, maar het was nooit zijn bedoeling om ermee naar buiten te komen”, legt Adam uit. “Voor mij persoonlijk is hij een van de bijzonderste artiesten die aan bod zal komen.”
enola: Hoe zijn jullie op het idee gekomen om zo’n concertavond te organiseren?
Adam: “We hebben al lang een connectie met het Museum dr. Guislain in Gent en interesse voor “outsider muziek”. Langzaamaan groeide het idee om samen met het museum en deSingel iets op poten te zetten. We dienden een dossier in bij het Vlaamse Gemeenschap om een avond rond die muziek te organiseren. Zoiets is nog niet gebeurd in België. Mijn job bij Gone West (de noemer waaronder de herdenkingen van de Eerste Wereldoorlog in Vlaanderen plaatsvonden) heeft mij daarbij ook geïnspireerd. Zo waren er de dadaïstische rouwstoet ‘Danse Massacre’ met The Ostend Street Orkestra en de optredens van Godspeed You! Black Emperor en Einstürzende Neubauten.”
Werbrouck: “Ik denk ook dat we geen typische muzikanten zijn die telkens opnieuw een plaat maken en enkel tevreden zijn met hun persoonlijke besognes in muziek te gieten. Naast dat soort werk – wat we overigens nog steeds graag maken – zien we onszelf tegenwoordig als muzikaal productiehuis dat op zoek gaat naar manieren om bredere maatschappelijke thema’s te vertellen met muziek. Zonder daarbij de rock-’n-roll, onze punkspirit, uit het oog te verliezen. De opeenvolging van plaat maken, promotie doen en touren haalt soms snel de energie uit een groep. Met dit soort projecten snijden we een heel nieuwe wereld aan, die voor ons weer nieuw en fris aanvoelt. Voor Project Z hebben we ons laten inspireren door de compilatiealbums Songs In The Key Of Z, die aandacht besteden aan Amerikaanse outsiderartiesten zoals Daniel Johnston, Joe Meek, Jandek en Wesley Willis. We vonden het wel tijd om zoiets te doen voor Belgische artiesten die anders zijn.”
enola: Waar hebben jullie die muziek gezocht en hoe werden de negen artiesten finaal geselecteerd?
Werbrouck: “We hebben eerst uitgebreid research gedaan: honderden opnames, cd’s, cassettes en lp’s beluisterd. De muziek moest ons in de eerste plaats raken. Beter gezegd: dat was eigenlijk de enige voorwaarde. Elke artiest heeft iets authentiek, een unieke expressie of een inspirerend verhaal. Neem nu Choolers Division. Dat zijn twee MC’s met het syndroom van Down die al op Dour gespeeld hebben. Die twee zijn echt fenomenaal en draaien om die reden ook mee in het muziekcircuit.”
Adam: “Jean-Pierre Plisnier bijvoorbeeld was een psychiatrisch patiënt van het Guislaininstituut, maar daarnaast ook een geschoold muzikant. Het is onze bedoeling om te tonen dat ook die mensen mooie muziek gemaakt hebben. We willen een lans breken voor muziek uit onverwachte hoek. De muziek die we de voorbije maanden ontdekt hebben, heeft zoveel authenticiteit. We vinden het noodzakelijk om dat te laten horen. Ook een zonderling figuur die je tegenkomt langs de Dendermondsesteenweg kan bijzonder fijne muziek maken.”
enola: Jullie zorgden voor negen verbintenissen tussen de artiesten van vroeger en nu. Hoe gaat dat live in zijn werk gaan?
Werbrouck: “We voorzien negen verschillende performances op één plek, en die gaan allemaal in elkaar over. Er zijn dus geen change-overs, het moet een anderhalf uur durend geheel worden. We wilden ook op muzikaal vlak variatie en daarom hebben we naast artiesten zoals Colin H. Van Eeckhout en Jan Swerts die een contemplatieve set zullen brengen ook Onmens gevraagd. Met hun rave/punkgeweld zullen ze muziek brengen van The Wild Classical Music Ensemble, dat is een experimentele band waarvan alle leden behalve de drummer een verstandelijke beperking hebben.
Adam: “Het enige dat we de artiesten meegaven, is dat de set vijftien minuten moet duren. Over de invulling kregen ze carte blanche; het wordt niet per se een cover of letterlijke interpretatie. We zijn enorm benieuwd naar de interpretatie van Colin (van Amenra) van het werk van Jean-Marie Massou. Massou is een Franse kluizenaar die in een woud in de Lot woont. Hij graaft putten en tunnels en ondertussen zingt hij. Die klaagzangen legt hij vast op cassettes. Het is bijna ritualistische muziek, en dat vonden we wel passend bij het solowerk van Colin.”
enola: Hoe verlopen de voorbereidingen intussen?
Werbrouck: “Die zijn zeer intens. Het is de eerste keer dat we zowel de rol van muzikant, researcher, als verantwoordelijke voor de productie hebben. Het is met andere woorden veeleisend en uitdagend. We doen daarnaast ook zelf de promo van het evenement. En ik speel zelf ook mee tijdens de sets van Helene Bracke en Guido Belcanto. Een hele boterham dus. Maar we hebben twee fantastische partners: Museum dr. Guislain en deSingel steunen ons de hele rit door.”
Adam: “Daarnaast duiken we als Krankland zelf onder in het werk van Martha Grunenwaldt. Zij tourde als jonge violiste, maar begon pas op haar 71ste echt intensief kunst te maken, en meer bepaald tekeningen te maken. Haar stijl was zeer kleurrijk, expressief en sierlijk. En we laten ons niet alleen inspireren door haar werk maar ook door haar leven.”
Project Z vindt op 30 april plaats in deSingel in Antwerpen. Tickets bestellen kan via deze link. Op 22 november opent een tentoonstelling in Museum Dr. Guislain in Gent.
