Faes: “Van Stadstroubadour op En Route naar ’s lands troubadour op We Begrijpen Mekaar. Na het grote succes drie jaar geleden volgt een juweel van een plaat die het vooral “zuiver en klein” – Johannes Faes’ eigen woorden – houdt. We Hebben Dit Nodig.
Bijna dag op dag tien jaar na het overlijden van Wannes Van de Velde heeft Faes een plaat uit die ‘t Stad, de staat en de maatschappij een spiegel voorhoudt. Zonder te preken en vooral zonder grote woorden. Verbale pirouettes op het dunne koord tussen gezonde naïviteit en ongemakkelijke bewustwording. Tussen hoe het zou moeten zijn en hoe het is. Want wat is een maatschappij meer dan een amalgaam van kleine levens die het ook allemaal niet weten, die zoeken en zichzelf (en tegenwoordig vooral anderen) wijsmaken dat ze goed bezig zijn? Faes vertelt kleine verhalen en rijgt ze aaneen tot een haast noodzakelijke plaat die de schouderklop verkiest boven de pets in het gezicht. Het maakt de impact totaal.
In die zin is We Begrijpen Mekaar een logisch vervolg op En Route. De hiphop is het middel; viool, piano, akoestische gitaar de gids; de boodschap het doel. Maar na een lichtjes te verwachten writer’s block in de nasleep van de successtorm, is Faes introspectiever en verhalender gaan schrijven. De “verhalen uit de wijk” hebben grotendeels plaatsgemaakt voor fictieve verhalen over iemand die verraderlijke troost zoekt bij een prostituee (“Oprechte Leugens”, inclusief sappig Aantwaarps van Alice On The Roof), verhalen uit zijn eigen jeugd (het bloedmooie pareltje “Tramontane”) en bespiegelingen over zaain stad die concreet en tegelijk algemeen genoeg zijn om voor elke grootstad te gelden (huzarenstukje “Coureuge Viva”).
Enerzijds verbindt Faes al die verhalen met elkaar door ronduit briljante teksten die vol geslaagde en nooit vergezochte oneliners staan – beter hoort u vandaag niet in onze taal. Even graaien in het bomvolle vat: “Hoe kan het dat alles verandert en toch ’t zelfde blijft?” mijmert hij in “Oprechte Leugens”, of “Niemand heeft een patent op de waarheid / Je moet durven twijfelen om ze te zien” in “Zoete Blasfemie”. En de manier waarop hij in “Welkom” z’n zoontje, nog in de buik, toezingt, ontroert zonder meer: “Uw moeder en ik delen dit leven zonder groots plan / Gewoon niets te moeilijk maken, hou het zuiver en klein.” Het is heerlijk tekstueel verdwalen tussen zulke gedachten en personages, die Faes de vrije loop laat – en dat alles onder “het wakend oog” van de Onze-Lieve-Vrouwetoren.
Anderzijds ontstaat die verbinding door een immer bedachtzame, nooit opgefokte toon – een wijd open val die hij sierlijk omzeilt met de juiste piano, juiste viool en de juiste gitaar op het juiste moment. Die rake toon wordt meteen gezet door het verstillend mooie openingsnummer “Barbaren” en maakt dat andere intimistische groeibriljanten als “Tramontane” en titelnummer “We Begrijpen Mekaar” hoogtepunten zijn – voor zover hoogtepunten te benoemen vallen.
Deze plaat is immers een heerlijk weemoedige trip, een fêtering van de eenvoud in veel te complexe tijden. Zonder vuist of opgestoken vingertje, maar een dodelijk efficiënte boodschap van “doe mor gewoen, da’s al genoeg”. Of zoals kernnummer “Spiegel” bezweert: wees maar gewoon de persoon die je in de spiegel ziet. Zonder schone schijn of het opgefokte najagen van geluk. We zijn allemaal dezelfde zoekers, die door hogerhand uit elkaar gespeeld worden voor eigen gewin. De scudraketten van de polarisering worden beantwoord met kleine woorden, met pen en boog. Dit is een plaat die de pauzeknop van de maatschappij (en van u) vindt en ze veertig minuten lang zachtjes induwt. “Droom groots, doe sober” is de raad die hij z’n kinderen, en eigenlijk ook u, meegeeft. Weinig albums vandaag die relevanter zijn dan dit.
Een van de aspecten van eenvoud is kunnen relativeren, en dat doet Faes zelf uitgebreid. “Drie platen uit, slechts ’t begin van de reis / (…) Niets pracht en praal maar driemaal eenvoud.” Allemaal goed en wel, maar met “We Begrijpen Mekaar” heeft hij toch maar mooi een tweede klassieker vast die hem naar véle podia zal leiden. De wereld kleurt volgend jaar zo weer meer Tourist, en daar mag ze verdomd blij mee zijn. “Coureuge Viva”, mensen.
