“Recorded in tiny cosy rooms with a starry sky above.” Die zin op het artwork van Naktės geeft al heel wat mee over de muziek van Merope, die soms aanvoelt alsof ze ontstond in een cocon waarin druk, de competitie, verplichtingen, waan en godverdomse herrie van de dag helemaal afwezig zijn. Bovendien klinkt de band in triogedaante misschien nog puurder dan voorheen.
Van het kwintet dat 9 Days (2012) en Amaranthine (2015) maakte, schiet enkel het drietal Bert Cools, Indrė Jurgelevičiūtė en Jean-Christophe Bonnafous over. Zij leerden elkaar kennen aan het conservatorium van Rotterdam, waar een gedeelde liefde voor Indiase muziek en leraar Pandit Hariprasad Chaurasia zorgde voor een gezamenlijke duik in de klassieke Indiase traditie, die al eeuwenlang oraal wordt doorgegeven. Aangevuld met de Litouwse roots van Jurgelevičiūtė leidde dit tot een even organische als eclectische tussenvorm, die charmeerde met bedwelmende harmonieën en een akoestische weelde die hier en daar aangevuld werd met moderne elementen en de muziek tot iets meer maakte dan een retro-oefening of eerbetoon aan een traditie.
Op Naktės, Litouws voor nacht(en), is de muziek opnieuw geworteld in de achtergrond van Jurgelevičiūtė, met melodieën en flarden tekst uit Litouwse folksongs die gecombineerd worden met eigen composities. Dat leidt steevast tot betoverend mooie songs die baden in een onwereldse gaafheid en onschuld. Vaak met de onbevangenheid van oersongs die geworteld lijken in een ver verleden, iets wat je bv. ook hoort terugkomen op een aantal verwante Aspen-releases of de samenwerking tussen Natashia Kelly en Brice Soniano, maar hier dan met een exotischer inslag. Je hebt er geen benul van wat er precies gezongen wordt, maar de bezwering is er niet minder om. En als je dan toch een gokje moet wagen, dan heeft het vermoedelijk iets met de natuur, de relaties tussen mensen of rituelen uit het dagelijkse leven te maken.
Soms heeft de muziek ook een haast ambient-achtige flair, zoals in hoogtepunt “Sniegas” dat start met een strijkstok op een elektrische gitaar (zo klinkt het althans) en daarna een stem, kanklės (een Baltische zither) en bamboefluit die een heel eigen wereld kunnen oproepen. Het bijzondere stemtimbre van Jurgelevičiūtė is daarbij al even bepalend als, pakweg, dat van Teresa Salgueiro ooit bij Madredeus: een verlengstuk van de muziek en de sfeer die erdoor opgeroepen wordt. Een modernere insteek valt vervolgens te horen in “Seng ge”, dat met al die dromerige en fragiele onderwaterlaagjes zelfs herinneringen oproept aan het kinderlijk-naïeve werk van een Robert Wyatt. Dat wordt nog sterker in de verf gezet in het pulserende “Mirra”, waarin de iele, woordeloze zang met een gewichtloze gratie boven en door de elektronische soundscape zweeft.
De subtiele manier waarop de traditioneel aanvoelende muziek ook doordrongen is van moderne geluiden (elektrische gitaar, synth, elektronica) sluit eigenlijk ook weer aan bij het artwork van het album. Daarvoor werd langsgegaan bij de hedendaagse Indiase kunstenaar Avinash Veeraraghavan, die zich graag bedient van digitale middelen en manipulaties, maar met Lucid een borduurwerk creëerde met vage Klimt-invloed. Het is er Merope niet om te doen de luisteraar pocherig duidelijk te maken dat uitersten gecombineerd of in evenwicht gehouden worden, het gaat er eerder om dat het ene het andere aan kan vullen op een organische manier. Songs als “Arklys” en het instrumentale “Li” zijn niet minder dan hypnotiserend in hun etherische eenvoud, terwijl de titeltrack zachtjesaan overstroomd wordt door een lichtjes dreigende deining met een zinderende, filmische breedbeeldflair.
Geen idee hoe je dit precies zou moeten labelen (traditie, zachtaardige manipulatie, folk en improvisatie wentelen voortdurend rond elkaar in verschuivende verhoudingen), maar dat doet er eigenlijk ook niet toe. Labels zijn voor winkels en bibliotheken, niet voor artiesten die met zorgvuldig bij elkaar gebrachte middelen een verhaal vertellen dat luisteraars met diverse achtergronden kan aanspreken. Dus: mooie plaat? Ja, bijzonder mooie plaat.
Merope speelt op 26/10 op Nordic Nights in Hasselt. Meer data op de website.
