“Don’t judge a book by its cover” luidt het Engelse spreekwoord. Dat is zeker van toepassing op het nieuwe album van Ceramic Dog. De cover lijkt gemaakt met MS Paint, maar de muziek is gelukkig wel geïnspireerd.
“I’ve got the right to say fuck you” klinkt het in de eerste zin op YRU Still Here?, het derde album van Marc Ribots Ceramic Dog. Het is meteen duidelijk dat Ribot en co. behoorlijk pissed off zijn over de politieke toestand in hun vaderland. Op het moment van de presidentsverkiezingen in 2016 had de band al een groot deel van een album opgenomen, waarop ze besloten van nul te herbeginnen. In die uitslag zagen sommigen de voorbode van een nieuwe golf van protestmuziek, net zoals er in de jaren 80 een muzikale beweging kwam tegen de Reaganomics. Kritiek uit de muziekwereld komt er genoeg, maar dat blijkt zich twee jaar later niet te vertalen in een nieuwe reeks protestsongs. Het is dan waarschijnlijk ook geen toeval dat Marc Ribot, die zijn carrière begon in de eighties, één van de uitzonderingen daarop is.
Het is ondertussen 10 jaar geleden dat Ribot zijn eerste album uitbracht met Ceramic Dog, een trio dat verder bestaat uit multi-instrumentalist Shahzad Ismaily (Secret Chiefs 3, Ex Eye) en drummer Ches Smith (Secret Chiefs 3, Xiu Xiu). Wie de band ooit live aan het werk zag – en ze passeren regelmatig in onze contreien, dus u kan maar beter een heel goed excuus hebben als dat niet het geval is – weet dat dit een groep is die vooral op het podium tot zijn recht komt. Tijdens de optredens transformeert Ceramic Dog de nummers in een mix van stijlen en invloeden en de composities vormen slechts een startpunt waarop de band volledig los kan gaan. Was debuutalbum Party Intellectuals nogal een tegenvaller die de magie van de band nergens wist te capteren, dan zette de band met het bij momenten razendknappe Your Turn uit 2013 ook in de studio een stap vooruit.
YRU Still Here? staat zoals gezegd dus in het teken van protest en verzet. “Muslim Jewish Resistance” is met zijn stompende, rauwe ritme nauw verwant aan “Masters Of The Internet” uit hun vorige album, maar dan muzikaal beter. De saxofoon van Briggan Krauss scheurt er een eind op weg. Het is een nummer dat pure woede uitstraalt, maar het roept ook op tot verzet (“We say: never again!”). Nog explicieter is “Fuck La Migra”, over de immigratiepolitie ICE die in de VS geboren kinderen van vluchtelingen tijdens dagelijkse raids oppakt. Het is een korte, expliciete oproep tot verzet waarin Trump en zijn kornuiten met de voeten vooruit getackeld worden. “You tell me I’m illegal, but you work for a criminal” is misschien nog het vriendelijkste dat de Tweeter-in-Chief hier naar zijn hoofd geslingerd krijgt.
Minder direct, maar minstens even straf is “Pennsylvania 6 6666”. Het nummer is gebaseerd op de jeugd van Shahzad Ismaily, die opgroeide als kind van Pakistaanse migranten in een klein, conservatief en vooral ook heel erg blank stadje in Pennsylvania. Net zoals het hypnotische “Orthodoxy” is het een song die op een oosterse groove draait en een bewijs van de veelzijdigheid van de band. Minder politiek, persoonlijker, maar evengoed een open wonde is openingsnummer “Personal Nancy”, met z’n schreeuwende, rauwe ritme. De veelzijdigheid van Ceramic Dog wordt nog eens in de verf gezet met het titelnummer, dat kalm begint om vervolgens geleidelijk aan crescendo te gaan.
Stellen dat er aan Ribot geen groot zanger verloren is gegaan, is een open deur intrappen. Het instrumentale nummer “Shut The Kid Up” sluit misschien nog wel het dichtst aan bij de liveoptredens van de band: een lang uitgesponnen, schijnbaar geïmproviseerde jam. Nog zo’n sterke instrumental is “Rawhide”, waarin Ribot meesterlijk surfinvloeden weet te verwerken. Een paar keer schiet Ceramic Dog zijn doel wat voorbij. “Oral Sydney With a “U”” is niet helemaal geslaagde funk, terwijl “Freak Freak Freak On The Peripherique” geinige, maar weinig memorabele faux disco is. Tenzij u Ribot de straatnamen van de Parijse ringweg horen declameren als gedenkwaardig beschouwt, uiteraard.
Een perfect album is het niet geworden, maar ook hier zet Ceramic Dog weer een stap vooruit ten opzichte van het vorige album. Bovenal is het echter een band die je live moet zien, want pas daar komen hun nummers echt tot leven. Met YRU Still Here? hebben ze alvast goed nieuw materiaal om mee aan de slag te gaan.
Ceramic Dog treedt op 4 december op in de Handelsbeurs.
