Kift is een weinig gebruikt woord voor bonje, ijverzucht, onmin, trammelant, stampei, tweedracht, redekaveling en een resem andere woorden die zoveel mooier klinken dan afgunst of geschil. Het is een gevoel dat eenieder die dagdagelijks met anderen in contact treedt ongetwijfeld kent, in het bijzonder wanneer men geregeld samen komt, in een band bijvoorbeeld, en ook nog eens de boer op gaat. Geen wonder dat zoveel bands geen lang leven beschoren zijn.
In weerwil van de naam, hier is nomen geen omen, bestaat het Nederlandse collectief De Kift intussen al dertig jaar. Goed, in die tijd hebben ze leden zien komen en gaan (zelfs vaste waarde Ferry Heijne werd pas de eerste zanger vanaf tweede plaat Krankenhuis in 1993), maar een zekere standvastigheid kan hen evenmin ontzegd worden. Per slot van rekening hebben ze in die tijd
niet minder dan tien platen uitgebracht, anderstalige versies van albums, film- en theatermuziek niet meegerekend. Net als het tien jaar eerder opgerichte The Ex (nog eentje die het al eeuwen uitzingt) ontstond ook De Kift vanuit de punkbeweging en incorporeerde ze al even snel andere genre-elementen in hun muziek.
Maar waar The Ex nog steeds blijft evolueren en zoeken, vond De Kift op het tweede album volledig zijn eigen niche en stem waarbij vaudeville, fanfare, rock en punk elkaar vonden, al werden de eerste kiemen gelegd op het debuut Yzerzucht (1989). Liefhebbers en kenners van het Nederlandse combo weten met andere woorden waar ze zich bij elk album aan mogen verwachten: voor de songteksten wordt gretig geplukt uit de wereldliteratuur (na het vertrek van zanger/tekstschrijver Maarten Oudshoorn besloot de band voortaan uit bestaande teksten en literatuur te plukken), terwijl de songs alle kanten opstuiten en net zozeer met het nodige knip- en plakwerk uit genres en stijlen opgebouwd worden.
Het is een potpourri die Kift-platen niet alleen heerlijk ouderwets laat klinken, zonder vals nostalgisch te worden, maar ze net zo goed tijdloos maakt. Oer-Hollands ook, terwijl invloeden uit de hele wereld opgeslorpt worden en in een Kift-bad ondergedompeld. Het is voor de elfde worp niet anders, want waar in openingsnummer “Bal” de gitaren nog mogen schuren terwijl de drums en blazers zich pompend manifesteren (hier is een feestje aan de gang), klinkt “Langzaamaan” al veel bedachtzamer en begeeft “Bijl En Hamer” zich meer op rockgebied met enkele calypsoklanken (die steel drums!). Andere klassieke Kift-nummers vallen te rapen bij de volkse fanfare van “Paradijs”, het melancholisch slepende “Begin” (de laatste song overigens) of het paranoïde aandoende “Wildernis”.
Ook in de andere songs wordt het haast een spel te zoeken naar deze of gene verwantschap met oudere songs. Niet dat De Kift aan herhalingsoefeningen doet maar de band heeft ondertussen zozeer zijn eigen stem vastgelegd (niet in het minst door de kenmerkende zang/parlando van Heijne) dat zo langzamerhand op de platen geen vernieuwing of verrassende wendingen meer te horen zijn. In die optiek vallen ook op Bal geen noemenswaardige verrassingen (meer) te rapen en is het moeilijk in het album bij een oppervlakkige beluistering geen herhalingsoefening te horen. Maar de kracht van De Kift-albums ligt niet zozeer in verrassende muzikale wendingen als wel in de manier waarop elke plaat zijn eigen verhaal vertelt en de nummers een geheel vormen.
Met meer dan tien albums van velerlei onder de arm hoeft De Kift nog weinig geloofsbrieven voor te leggen om gehoord te worden. De band, die intussen zelf gesteund wordt door het Nederlandse Fonds Podiumkunsten, heeft de voorbije dertig jaar een zodanige reputatie opgebouwd dat nieuwe albums eigenlijk met niet meer dan de vermelding “pure Kift” volstaan. De keerzijde daarvan is echter dat De Kift niet uitblinkt in spannende platen, maar volop opteert voor vakmanschap en degelijkheid, waarbij de nuances per plaat tinten zijn die elk album een eigenheid geven die ze tezelfdertijd stevig binnen het Kift-universum houden. Wie kan na dertig jaar trots zeggen dat hij niet aan kwaliteit heeft ingeboet? Bal is geen verrassing, maar van De Kift wordt zoiets niet verwacht.
