Mensen die door openbaringen worden overvallen, die plots het licht zien, in tongen gaan spreken, onverklaarbare extatische of meditatieve ervaringen krijgen en er dan oeverloos over gaan zitten leuteren: doorgaans gaan onze alarmsirenes overuren draaien en zoeken we de dichtsbijzijnde uitweg. Maar Haley Fohr, die mag er wat ons betreft hele dagen over vertellen.
”A moment that fell down”, of nog directer, een “brainshift”, zo noemt Fohr wat haar bijna twee jaar geleden overviel. Ze is zelfs akelig precies over het moment en de plaats: 22 januari 2016, “on the corner of 10th and Lake.” Volgens Google Maps ligt dat in Hobart, een voorstad van Chicago. Maar wat was het? Een epifanie? Een mirakel? Die “psychostew” waar ze in “Geyser” over zingt, dat “something new” waar ze naar verwijst in “Philo”? Fohr blijft zowel in interviews als op haar recentste plaat Reaching For Indigo doelbewust vaag over de ware toedracht van wat haar overkwam, maar het staat wel vast dat ze haast onmiddelijk besloot een aantal dingen in haar leven over een volledig andere boeg te gooien. Het eerste resultaat daarvan is Reaching For Indigo, een prachtige poëtische, cryptische, allusieve, en misschien ook wel een beetje illusieve plaat.
Illusief, want hoewel heel die omkaderende informatie de indruk geeft dat deze zesde langspeler onder Fohr’s artiestennaam Circuit Des Yeux een radicale hertekening van haar geluid zou laten horen, is niets minder waar – in die zin was haar zijstapje onder alterego Jackie Lynn eigenlijk vernieuwender. Reaching For Indigo zet in grote mate de klankwereld van de uitstekende voorganger In Plain Speech verder, zij het met een aantal nieuwe schakeringen en frisse invalshoeken. Aardse folk, diepe drones, strijkerspartijen, synthesizers, en climaxen die naar de betere postrock knipogen: het is nog steeds een creatief en vrij vloeiend gegrasduin in de grote genre-almanak, al is het hier misschien nog iets meer gestroomlijnd dan voorheen.
Bleef sowieso onveranderd: Fohr’s uit de duizend herkenbare stemgeluid, die schallende altstem die alle aandacht naar zich toe trekt terwijl ze je vertelt over hoe ze zich overgeeft aan het “nieuwe”, hoe “the great allignment” door haar lijf en ledematen zinderde als was het de nulmeridiaan van een andere dimensie. Fohr heeft niet enkel een opvallend stemgeluid, ze heeft ook nog eens een enorm bereik en een indrukwekkend gamma aan technieken onder de knie: kreisen aan het einde van “Philo”, naar Steve Reich neigende polyritmiek in “Paper Bag”, huilende sirenenuithalen in “A Story Of This World Part II”, you name it. Ondanks het doorgedreven eclecticisme is Reaching For Indigo toch een duidelijk uitgedacht album dat met een logische opbouw en afwisselende texturen een opslorpend narratief van bevreemding en fascinatie voor het onbekende voorlegt.
Dat verhaal begint met het bloedmooi dreunende “Brainshift”, waarin een aangehouden orgeltje als het ware de “tidal wave” van Fohr’s plotsklapse ervaring verklanken terwijl mistige blazers en hemelse koortjes lonken aan de einder. “Black Fly” trekt de rust van die opener vervolgens open met meeslepende bandinteractie boven Fohr’s statige gitaarpartijen, die vooral aan het einde van het nummer tot een boeiende ontknoping worden gebracht wanneer synthesizers en altviool boven een gestaag marcherende band cirkelen. Alsof die vliegen uit de titel inderdaad rond je hoofd beginnen snorren. Net als Ryley Walker (die overigens wat elektrische gitaar mag meespelen in “A Story Of This World Part II”) weet Fohr de bijzonder vruchtbare Chicago-scene in te schakelen om haar persoonlijke muzikale beslommeringen om te zetten naar geslaagde groepsexploraties.
Nog meer van dat moois in “Paper Bag” waar synthesizer en verdubbelde stemmen een repetitief gitaarthema uitgeleide doen naar een ijle coda. Of hoor hoe noisy gitaren en melodische sirenen elkaar overspoelen in “A Story Of This World Part II”. Op die manier blijft Circuit Des Yeux een kleine veertig minuten lang steeds uit verrassende hoeken komen om uiteindelijk weer in angelische rust te eindigen bij “Falling Blonde”: waren het in het begin de blazers die de orgelmeditatie terug naar de aarde trokken, dan stuwen wispelturige strijkers hier een ijlere drone alsmaar intenser naar de weergalmende hemel. En tegelijkertijd naar een vraagteken: het akkoord waarop ze eindigt is geen klassieke melodische resolutie en voelt aan als een open einde.
“Everything’s changing and your mind plays all these time tricks” zingt Fohr in “Brainshift”, proberend en uiteindelijk falend om de ervaring van haar diep persoonlijke Damascus-moment zinnig in woorden te vatten. We mogen er dan misschien niet wijzer uit worden op empirisch vlak, Reaching For Indigo weet dat Heraclitisch idee van continue verandering en bevreemding wel op bijzonder opslorpende wijze in een dijk van een plaat te gieten.
Circuit Des Yeux speelt op 15 februari in de Vooruit.
