Sommige platen moet je als een stroom beleven. Je laten onderdompelen en ondergaan. Adem is zo’n plaat.
“Alsof je Tijd voelt” staat in de uitleg bij de cd, maar wij verdwaalden vooral in een tijdloosheid vanaf het moment dat de eerste zachte gitaarnoten invielen. Achter Yadayn gaat gitarist Gowaart Van Den Bossche schuil, die met Adem alweer aan zijn vierde album toe is. Opgevat als een dubbele suite van telkens drie nummers en opgenomen in Halle (in een leegstaand fabriekspand), Gent en De Pinte, is deze vierde een neerslag van wat hij zelf als een “year of turmoil” beschrijft. Door de lofi-opname op verplaatsing zit je daarbij heel dicht op de huid van Van Den Bossche. Je hoort zijn vingers als het ware naast je oren over de snaren glijden en voelt de delicaatheid van elke akkoordenzetting, wat heel erg bijdraagt tot de intieme sfeer van het album.
De muziek zelf begeeft zich op het kruispunt van akoestische minimalistische muziek, moderne gitaarmuziek en klassiek. James Blackshaw en Leo Brouwer doen als het ware haasje-over op de zes nummers die Adem telt. Alleen in de derde track en afsluiter van de eerste suite, “Zee”, mag alles naar het einde toe even ontsporen. Knap bouwt Van Den Bossche op tot de steeds feller wordende akoestische tokkel langzaam aan gort geblazen wordt door een agressief krakende drone, waarbij de gitarist slim met een ruizige echo speelt. Alsof Dirk Serries het feestje even komt crashen. De rest van de plaat leunt echter op akoestische gelaagdheid. “Hoor” opent met een ukuleleballet, om al vrij snel gezelschap te krijgen van een zachtjes opborrelende, subtiele gitaarlijn. Alles haakt mooi in elkaar tot een weemoedig geheel, totdat alleen een zoekende gitaar overblijft. Een drone zoemt ondertussen zachtjes op de achtergrond. De Arabisch aandoende loopjes gaan naadloos over in de knappe gitaarpartij van “Ruimte”. Spokende stemmen fluisteren ondertussen in je oor. Heen en weer golft de emotionele akoestische gitaar over je heen. Het is misschien wel het meest sfeervolle moment van de plaat. Daarna vervaagt alles tot er een sacraal orgeltje overblijft, om in niets anders te kunnen uitmonden dan stilte.
De tweede suite van Adem trekt op gang met het titelnummer, opnieuw een gelaagd prachtnummer dat sober en zoekend opent, om over te gaan in een aan Blackshaw herinnerende tokkelpartij. Een belletje leidt daarna het sleutelnummer van deze plaat in: het vijftien minuten durende “Tijd”, waarin alle klanksoorten nog eens samenkomen. Traag aanrollend neemt het nummer een intense bocht naar José Gonzalez-achtig gitaarspel en de harde aanslagen uit Spaanse gitaarmuziek. Daarna neemt Van Den Bossche opnieuw gas terug, om vervolgens weer op- en af te bouwen. Het lijkt wel een moderne variatie op “Asturias”. Door die bochten blijf je altijd bij de les en krijg je ook het gevoel meegesleurd te worden door de muziek. Hier wordt tijd helemaal irrelevant, de muziek neemt haar rol over. De eindclimax trekt nog eens alle registers open alvorens naar de kalmte van “Voel” terug te keren.
Adem is zo een trip geworden die je in één keer moet luisteren. Om zo bedachtzaam een stap te kunnen terugzetten en je even te laten meeslepen door de muzikale beleving en subtiele klanken, weg van alle tijd.
Een digitale download van Adem van Yadayn is gratis te verkrijgen op https://yadayn.bandcamp.com, maar waarom zou je dat doen als je ook een van mooi artwork voorzien fysiek exemplaar op de kop kan tikken?
