Alle goede dingen bestaan uit drie, vraag dat maar aan Hanne, Klaasje en Marthe, of aan de echte drie biggetjes. Dat moet ook Moderat gedacht hebben, het monsterverbond tussen het Berlijnse electroduo Modeselektor en hun stadsgenoot, de zanger annex producer Apparat. Met III stelt het Duitse drietal het sluitstuk van zijn albumtrilogie voor.
Toen Sebastian Szary, Gernot Bronsert (samen Modeselektor) en Sascha Ring (Apparat) in 2002 voor het eerst de handen in elkaar sloegen, was Berlijn de ultieme hotspot van de elektronische muziek. Modeselektor richtte er zich op de nachtclubs en Apparat op het experiment, maar als Moderat wilden de heren vooral als liveband naar buiten komen. Hun combinatie van bruuske beats met elegante zang sloeg aan, en al snel oversteeg het geheel de delen. Zoveel jaar later is Moderat een grote groep geworden, die met het vorige album II al middelgrote zalen vulde, maar nu het Koninklijk Circus in een vingerknip uitverkoopt, deze zomer bovenaan de affiche van de festivals staat en dit najaar voor een vol Vorst Nationaal zal aantreden.
Vorige week nog haalde Moderat op Studio Brussel Aphex Twin en Autechre als belangrijkste invloeden aan. Maar zo grensverleggend als bij die pioniers gaat het er bij Moderat niet aan toe, en al zeker niet op III. Dit album roept weliswaar nog steeds referenties op aan Burial en Four Tet, maar schurkt tegelijk dichter dan ooit tegen popmuziek aan. Sascha Ring windt er geen doekjes om, voor hem is dit hun popplaat. “Uiteindelijk maakt iedereen thee met water”, zo nuanceerde Gernot Bronsert in het magazine Vice. Om maar te zeggen dat dezelfde ingrediënten als op de vorige platen aanwezig zijn, maar dat de uitkomst vaak makkelijker in het oor ligt.
Wat er wel op vooruitgegaan is, zijn de zangcapaciteiten van Apparat. Veel heeft te maken met inleving en zelfvertrouwen, maar ook met Rings motorongeluk (2013), dat naar eigen zeggen zijn leven ingrijpend veranderd heeft. Hij leidt nu een minder losbandig bestaan, stelt zich meer bloot aan het leven en besteedt meer aandacht aan tekst en zang. De eerste zinnen van opener “Eating Hooks” zijn veelzeggend: “Why must I hide / In the forest of my mind? / I want to come / Out of the woods”. Waar de rustigere nummers vroeger vaak de mindere waren, winnen ze nu aan dreiging door de (meer) doorleefde en (meer) geloofwaardige zang. Ze zijn ook beter uitgewerkt, getuige “Ghostmother” dat gestoeld is op een jazzy two-stepritme en verder subtiel gedecoreerd wordt met een veelheid aan belletjes en bassen, en met de zalvende zang van Ring.
Net als de zang klinkt ook de muziek een pak doorvoelder dan op de vorige albums. De klankkleur is niet zozeer veranderd — dat merkten we wanneer dit album in onze iTunes ongemerkt overliep in zijn voorgangers — maar III is wel de meest uitgebalanceerde plaat van de drie. Het is ook de eerste keer dat de Duitsers samen de studio indoken met duidelijke, afgelijnde ideeën en niet om zomaar wat te jammen. Hierdoor konden ze zich focussen op de songs zelf, en op de afwerking ervan. Zo schippert “Intruder” voortdurend tussen dreigend en zalvend, en is “The Fool” een traag, maar bovenal een bijzonder intens nummer.
Zo voelt III als een soort eindpunt aan, waarop Moderat zijn geluid verfijnde, perfectioneerde en polijstte. Waar het nu heen zal gaan, weet dit trio zelf ook niet. Ring gaf aan dat de optie bestaat om ermee op te houden, en zette dit kracht bij door te vertellen dat hoe ouder je wordt, hoe meer ideeën je al hebt opgebruikt, en hoe moeilijker het wordt om er nieuwe te vinden die je leuk vindt en wil uitwerken. Toch zou het ons wel sterk lijken mochten we helemaal niks meer van deze heren horen, want zoals ook u weet: met Duitsers heb je nooit gedaan.
