Nederlands bekendste (bedrijfs)econoom is niet meer. Op 13 juni gaf hij op de gezegende leeftijd van 95 de pijp -al zal in zijn geval eerder sprake geweest zijn van een sigaar (Corps Diplomatique zo weten de kenners)- aan Maarten. Toch zal hij niet gekend blijven om zijn economische inzichten want Heinz Herman Polzer, bij het brede publiek beter gekend als Drs. P, was bovenal een liefhebber van de Nederlandse taal.
Met de publicatie van zijn laatste gedicht – en tevens overlijdensbericht — in de versvorm van het door hem bedachte ollekebolleke (twee strofen van vier regels. Elke regel bestaat uit twee keer drie lettergrepen, waarvan de eerste beklemtoond is, en de volgende twee onbeklemtoond) sloot Drs. P af op de enige manier die hemzelf passend leek, enigszins schalk maar nooit de strikte regels van de taal of dichtvorm uit het oog verliezend. Het mag een paradox heten dat een Zwitsers staatsburger, met Nederlandse moeder en Oostenrijks vader, — op meerdere vlakken een buitenbeentje — tot op hoge leeftijd de grootste verdediger en hartstochtlelijkste minnaar van het Nederlands was..
De vele in memoriams die de eerste dagen na zijn dood verschenen, roemden allen zijn taalvirtuositeit en de manier waarop hij ondanks zichzelf opgelegde strikte regels (zo mocht een “ou” niet rijmen op een “au”) toch dergelijke hoogstandjes wist te brengen. En dan de humor, laat ons vooral de humor niet vergeten. Wreed en wrang vaak maar toch nu eens een minzame glimlach en dan weer schaterlach ontlokkend werd er gemoord, gedood en afgeslacht al zijn er net zo goed onschuldige verzen terug te vinden over een voetbalveteraan die zich verliest in zijn eigen roemrijke verleden (“Veteraan”) of de liefhebber van het carnavalslied die er finaal niet in slaagt zijn achtergrondkoor het zwijgen op te leggen (“O, wat leuk”).
Zelfs wie zijn gedichten en teksten links laat liggen, heeft een flinke kluif aan het aantal nummers dat de goede doctorandus tijdens zijn bijna vijftig jaar durende carrière heeft voortgebracht. In 2012 verscheen zijn verzameld muzikale werk op 8 cd’s onder de titel Compilé Complé maar voor wie dat net even te zwaar tillen is, zijn er nog steeds de verschillende bloemlezingen uit zijn muzikale oeuvre met de uitstekende dubbel-cd Drs. P Compilé Sur CDals uitschieter. Melomanen zonder oor voor taalkundige spitsvondigheden mogen onderwijl lustig referenties en muziekstijlen oplijsten want Drs. P draaide zijn hand evenmin om voor een rustig pianostukje, een streepje jazz of -waarom niet?- het betere levenslied.
Zowat de enige muziekvorm die in zijn ogen en oren geen genade vond was de moderne rockmuziek in zijn vele varianten. Of zoals hij het zelf zo treffend verwoorde in “Het kan niet op”: “Voordurend maar die beat en die gitaren. En altijd weer die hoofden met die haren.” Voor Drs. P leek de moderne tijd dan ook meer een vloek dan een zegen. Archaïsch was een woord dat hem op het lijf geschreven stond. Zelfs in het dagelijkse leven gedroeg hij zich als een vooroorlogse heer die er genoegen in schiep zijn toehoorders niet alleen met alle beleefdheden te overladen maar zich daarbij ook bediende van een ongekend taalgebruik dat even charmant als wereldvreemd klonk.
Wie interviews met de goede man opsnort, ze zijn online te vinden, hoort hem wijlen Johan Anthierens een sigaar aanbieden met de onsterfelijke woorden “Kan ik u met een sigaar dienen?” waarna hij verder in het interview taalvereenvoudigers onderscheidt in “schoften, filten, ploerten en cretins”. Nu u weer. Maar het was geen pose van een ouder wordende heer (Polzer was 59 jaar op het ogenblik van het interview) want reeds bij zijn eerste interview met Willem Duys (die hem overigens zijn artiestennaam gaf) verloor Drs. P (toen al 44 jaar) zich al in twee van zijn grootste liefhebberijen, met name het verzamelen van oude ansichtkaarten en het brengen van wrange liedjes. Het televisiedebuut waarop hij het ondertussen legendarisch geworden “De commensaal” bracht, werd het startschot voor zijn carrière als artiest en luidde het einde in van zijn loopbaan als copywriter en vertaler. Geen mens die daar om rouwde.
De Nederlandse taal heeft haar laatste aanbidder verloren, schalks en speels maar net zo goed ernstig en toegewijd behoorde hij tot die roemrijke figuren die zich niet lieten leiden door wat mindere lieden als afdoende beschouwden en verhief hij de taal in al haar glorie. Hij was een bedrijfseconoom, geen Neerlandicus. Hij was een Zwitser, geboren uit een Oostenrijkse vader en een Nederlandse moeder. Hij had naar eigen zeggen een hele mooie heldere stem, maar verkoos een krakend geluid. Hij was Heinz Herman Polzer maar bovenal was hij dat guitige heertje Drs P.
Epiloog: Dat Drs P het zelfs tot buiten ons taalgebied wist te schoppen, bewijst dit filmpje waarin Christina Applegate, getrouwd met een Nederlander, tijdens een interview met (de overigens totaal niet grappige) Conan O’ Brien verhaalt hoezeer ze fan is van “De Gezusters Karamazov”
