Je hebt van die romans, die langzaam, ongemerkt bijna onder de huid kruipen en aan de ribben blijven kleven. Mooie kinderen van Charles Bock was er zo eentje. In deze roman uit 2009 vormde de verdwijning van een twaalfjarige jongen de opmaat voor een beklemmende bespiegeling van de keerzijde van de Amerikaanse droom. Bock liet de glitter en glamour van het gokparadijs Las Vegas voor wat ze was en schetste een grimmig portret van de nachtelijke onderbuik van de stad. Lovende recensies konden niet verhinderen dat het boek al snel in de ramsj belandde.
In Zoals ik was belicht Bret Anthony Johnston dezelfde problematiek. Johnston, hoofd Creatief Schrijven aan Harvard, verdiepte zich geruime tijd in de leefwereld van families van verdwenen en teruggevonden kinderen. Het resultaat is een meeslepende debuutroman over een gezin dat na de verdwijning van de oudste zoon op drift raakt.
De plaats van handeling is Corpus Christi in het zuiden van Texas, aan de Golf van Mexico: de plek waar de verhalen uit Johnston’s onder lof en prijzen bedolven bundel Corpus Christi: Stories zich afspeelden. De verdwijning van de elfjarige Justin Campbell doet zijn ouders en broer verweesd achterblijven. Ze worstelen elk op hun eigen manier met het gemis, op zoek naar een uitweg voor hun verdriet. Moeder Laura stort zich op haar werk als vrijwilligster in een opvangcentrum voor dolfijnen, vader Eric zoekt troost in een verhouding, en jongere broer Griffin doodt de tijd met skateboarden bij een verlaten motel. Tot op een dag het verlossende telefoontje van de politie komt: de verloren zoon is gevonden. De man die Justin ontvoerde en misbruikte zit achter slot en grendel. Eind goed, al goed, zou je denken.
Hoe pik je als gezin de draad weer op na zo’n traumatische ervaring, waarin de tijd vier jaar lang elke dag stilstond en niets of niemand ooit nog hetzelfde zal zijn? Met de precisie van een chirurg en boordevol inlevingsvermogen ontleedt de auteur de gedachte- en gevoelswereld van de verschillende gezinsleden. De Campbells worden overspoeld door een golf van emoties: angst en eenzaamheid, hoop en haat, schuld en onwennigheid, vreugde en verdriet. De hereniging verloopt moeizaam met vallen en opstaan. Ergens in het boek zegt de moeder van Justin: “Het is alsof we allemaal op een zinkend schip zaten en nu zitten we allemaal in ons eigen reddingsbootje en drijven we weg van elkaar. Om de paar dagen krijg ik één van hen in het oog, of misschien zien zij mij, maar dan dobberen we over de horizon en verdwijnen we weer.”
Wanneer de dader in afwachting van zijn proces op borgtocht vrijkomt, dreigt het pas begonnen proces van hereniging en het broze evenwicht binnen het gezin verstoord te worden. Donkere wolken pakken zich samen en de afgrond opent zich opnieuw. Grootvader Cecil ziet maar één uitkomst en bedenkt een gewelddadig plan om voor eens en altijd met de kwelduivel van zijn kleinzoon af te rekenen.
Een noodlottige en voorspelbare ontknoping lijkt onafwendbaar. In de proloog drijft een lichaam in het water onder de Harbor Bridge. Johnston weet niettemin te verrassen met een einde dat louterend werkt en waarin hoop doorschemert, zowel voor de familie Campbell als voor de lezer. Alleen al daarom verdient Zoals ik was een prominente plaats in het uitstalraam van iedere zichzelf respecterende boekhandel.
