Met tientallen competitiefilms, previews en unieke retrospectieven is het makkelijk om de weg kwijt te raken in het aanbod van het Filmfestival Gent. Maar wij leven nu eenmaal om u te dienen, dus bij deze en zonder dank: een handig overzicht van de films die je echt gezien moet hebben. Tot in Gent!
Competitiefilms:
Black Coal, Thin Ice
Vrij vertaald vanuit het Chinese “Bai Ri yan Huo” (letterlijk: Daylight Fireworks) bleek Black Coal, Thin Ice een ware sisyphus-arbeid voor cineast Diao Yinan, die ongeveer acht jaar aan het script sleutelde. Maar niet alleen de regisseur werkte zich uit de naad om deze prent tot een succes te promoveren: acteur Liao Fan moest maar liefst twintig kilo’s bijkomen om de corpulente protagonist leven in te blazen. Het resultaat van deze ongezonde toewijding is een succes, want Yinan’s derde film kaapte meteen de Gouden Beer weg dit jaar. Een constante in zijn vorig werk zijn eenzame mannen die zich heldhaftig staande houden in een verdorven maatschappij. Yinan gebruikt klassieke misdaadfilm-conventies om het huidige China met zichzelf te confronteren, wat leidt tot een soort film noir op zijn Chinees.
Leviathan
Bij het lezen van de titel van deze recentste Russische Oscarinzending denk je misschien meteen aan een science-fictionfilm waarin een grote, mythologische zeeslang amok maakt op het Russische platteland, maar niets is minder waar. Wat doet die gigantische karkas dan op de affiche? Wel, wij vragen het ons ook af. Want als je de korte inhoud van de film leest, dan heeft Leviathan meer weg van (de eveneens Russische!) Anton Tsjechov’s De Kersentuin dan van een fantasyfilm. Auteur Andrei Zvyagintsev (nee, wij weten ook niet hoe we het moeten uitspreken!) opteert met Leviathan voor een sobere, symbolische en beklemmende aanpak, via het verhaal van een man die onteigend dreigt te worden door zijn burgemeester en besluit om terug te vechten. Hiermee wil Zvyagintsev de beslissingen van zijn eigen land in vraag stellen: benieuwd of Poetin ermee kan lachen.
Une nouvelle amie
Wie denkt dat misdaadschrijfster Ruth Rendell en François Ozon geen goede match zijn: gelieve de cinemazaal te verlaten! Ozon’s zestiende werk draait namelijk rond personages die in 1987 uit de pen van Rendell zijn ontsproten. Na Potiche (met Parapluies de Cherbourg-icoon Catherine Deneuve) in 2010 en 8 femmes in 2002 is het duidelijk dat de Franse cineast graag sterke vrouwen in de spotlight plaatst, en wie ouder werk als Sitcom en Gouttes d’eau sur pierres brulantes ooit heeft gezien, zal weten dat hij niet vies is van wat gender-verwarring in zijn films. In zijn nieuwste, Une Nouvelle Amie, gaat hij daarin nog een stapje verder: hij schakelt acteur Romain Duris (bekend van L’Auberge Espagnole) in om een man te vertolken die zich graag in vrouwenkleren hult. Hoezo zijn vrouwen het zwakke geslacht?
Waste Land
De Brusselse Matongé wijk vormt het decor van Waste Land, een psychologische thriller van Pieter Van Hees over een agent (Jeremy Rénier) die zijn greep op de realiteit begint te verliezen door een bizarre moordzaak en de onverwachte zwangerschap van zijn vriendin. Van Hees liet zich eerder al opmerken met eigenzinnige films als Dirty Mind en Linkeroever en vooral uit die laatste is gebleken dat dit jonge talent wel een broeierig staaltje paranoïa in beeld kan brengen. Het is dus te hopen dat Van Hees deze trend kan verderzetten. De reacties op het filmfestival van Toronto waren alleszins al positief.
White God
Up yours, Lassie! White God, winnaar van de “Palme dog” op het Filmfestival van Cannes voor beste prestatie door een dier (dat bestaat dus wel degelijk), gaat over een hond die mishandeld wordt, vervolgens wordt ingezet voor hondengevechten en uiteindelijk, samen met een roedel andere straathonden, een aanval op de stad inzet. Dawn of the Planet of the Dogs, dus. Het klinkt waanzinnig, maar de film heeft links en rechts al enkele prijzen op verschillende festivals gewonnen en wordt over het algemeen onthaald als een verrassende, fascinerende film.
Previews:
The Loft
In januari zouden de Amerikanen dan toch eindelijk kennis kunnen maken met Erik Van Looy’s remake van zijn eigen Belgische blockbuster (en of dat tijd ging worden). Oké, januari is in de VS ook wel een beetje de dumping ground voor films waar de verdeler geen vertrouwen in heeft, maar bekijk het positief: héél sterk zal de concurrentie aan de box office dan ook niet zijn. Hoe dan ook, in België konden we het écht niet meer houden en gaat The Loft in première als openingsfilm van het festival. Wat we er van verwachten? Goh, eigenlijk krek hetzelfde als het origineel, maar dan een tikkel korter, een beetje snediger en met New Orleans in plaats van Antwerpen als setting. Hoewel geen énkele stad het kan halen van ‘t Stad, natuurlijk.
Birdman
Zelfs Alejandro González Iñárrritu zelf moet na Biutiful gedacht hebben dat z’n oeuvre wel érg deprimerend werd. Zijn nieuwste prent, Birdman, lijkt dus een vreemde stap in de carrière van de regisseur van Amores perros (dat destijds de hoofdvogel afschoot in Gent) en Babel. Birdman is immers geen loodzwaar drama, maar wel een ironische satire. Michael Keaton maakt een comeback als een acteur op z’n retour, die worstelt met zijn iconische prestatie als de superheld Birdman. De verfrissende wind waarvoor Iñárrittu zorgt en de topcast – naast Keaton kan u ook voor Emma Stone, Edward Norton en Naomi Watts gaan kijken – doen alvast watertanden.
Fury
Shia “I’m not famous anymore” Labeouf liep naar verluidt behoorlijk te stinken op de set van Fury. Om zich zo goed mogelijk in te leven in zijn rol als tanksoldaat tijdens WOII, weigerde hij namelijk om zich te wassen, tot ongenoegen van de rest van de cast en crew, die zijn op den duur best wel penetrante odeur niet konden waarderen. Ahh, Shia, you so crazy! David Ayer (End of Watch) regisseert deze grimmige oorlogsfilm, met buiten Stinky Shia vooral Brad PItt als grote publiekstrekker.
Pasolini
Pier Paolo Pasolini, de regisseur van controversiële, maar meestal onvergetelijke stukjes cinema als Teorema en het infame Salo, werd vermoord op 2 november 1975, kort voor zijn choquerende testamentfilm uitkwam. Hij werd overreden met zijn eigen wagen – aanvankelijk ging iedereen er van uit dat een zeventienjarige mannelijke prostituée de schuldige was, maar die trok achteraf zijn bekentenis in, zodat er altijd een waas van mysterie over de dood van Pasolini is blijven hangen. Niemand minder dan Abel Ferrara dramatiseert nu de laatste dagen uit het leven van de regisseur, met Willem Dafoe in de hoofdrol. Met titels als Bad Lieutenant en King of New York op zijn cv, is het echt niet overdreven om Ferrara een zielsverwant van Pasolini te noemen – twee mannen die graag tegen heilige huisjes aan schoppen en regelmatig werden uitgespuwd door de goegemeente als gevolg daarvan. Saai dreigt het dus in ieder geval niet te worden. De vraag is nu: zal Ferrara voor het eerst in ettelijke jaren nog eens een Belgische releasedatum krijgen?
Mr. Turner
Zoals de baanbrekende landschapsschilder J.M. William Turner in de 19de eew op zoek ging naar het sublieme, zo tracht de Britse regisseur Mike Leigh (Another Year, Life is Sweet) dat dit najaar ook te bereiken, maar dan op pellicule. Mr. Turner belooft een stormachtige biopic te worden die de laatste jaren van de kunstenaar portretteert en laaiend enthousiast werd onthaald door filmcritici tijdens het Filmfestival van Cannes. Voor de cultuurbarbaren: Turner maakte nooit eerder geziene werken die eerder een ruwe impressie weergeven dan een ‘realistische’ weergave, zoals in de romantische landschapskunst in de Victoriaanse periode de gewoonte was. Hierdoor veroorzaakte hij opschudding, verwarring en onbegrip in zijn omgeving. Waarom dit niet op uw Filmfestival-agenda mag ontbreken? Wij horen hier en daar fluisterende stemmen die een visuele vergelijking met Stanley Kubrick niet overdreven vinden…
The Judge
The Judge is een van de crowd pleasers die het filmfestival er elk jaar tussen gooit, om het evenwicht tussen mainstream en arthouse een beetje te bewaren. Robert Duvall is een strenge rechter die op een dag zelf wordt beschuldigd van moord. Robert Downey Jr. is zijn zoon, een advocaat, die uiteraard zijn ouweheer verdedigt en onderweg een pak daddy issues onder ogen moet komen. De film belooft vooral een arena te zijn waarin twee schitterende acteurs de kans krijgen om hun ding te doen, en weinig meer – de plot en de emotionele knopjes die regisseur David Dobkin indrukt, lijken zelfs in de trailer al weinig geïnspireerd. Maar goed, een trailer kan bedrieglijk zijn, niet? En het doet goed om Downey Jr nog eens in een niet-Marvelfilm te zien. Oh ja, David Dobkin als regisseur? Die van Wedding Crashers en The Change-Up, écht?
20,000 Days on Earth
In tijden waarin de 22-jarige non-figuur Joy Anna Thielemans van een inhoudsloze autobiografie wordt voorzien, zou je al een boeken- en dvd-kast moeten kunnen vullen met documentaires en biografieën over de culturele homo universalis Nick Cave. Ter gelegenheid van zijn twintigduizendste dag op deze aardkloot zette de auteur van The Death of Bunny Munro, de scenarist van The Proposition en het muzikale genie achter een stuk of vijftien meesterwerken zichzelf in de bloemetjes met deze ironische documentaire. De regie is van Cave-collaborateurs Iain Forsyth en Jane Pollard, en onder meer Kylie Minogue maakt haar opwachting in een bijzondere autorit. Alles belooft een buitengewone documentaire over the Brighton Bat.
Predestination
De Duitse gebroeders Spierig, die enkele jaren geleden de half geslaagde, maar interessante vampierenfilm Daybreakers draaiden, werken opnieuw samen met Ethan Hawke voor Predestination, over een in de tijd reizende agent die de orde moet handhaven over, zoals wijlen Willy Vandersteen gezegd zou hebben, “de grenzen van tijd en ruimte”. Dat verhaal werd losjes gebaseerd op een een kortverhaal van Robert A. Heinlein, All You Zombies, wat een oneindig veel coolere titel is, en wordt over het algemeen ontvangen als een plezierige genrefilm zonder meer. Maar onderschat niet hoe verfrissend een toffe genrefilm kan zijn als je op een filmfestival al tien zware, trage Russische drama’s voor de kiezen hebt gekregen.
White Bird in a Blizzard
De tijden dat Gregg Araki alleen maar uitzinnige, apocalyptische neon-nachtmerries maakte, is voorbij. Steeds meer zoekt de vermakelijke agent provocateur ernstiger thema’s op, die hij in een lyrisch jasje steekt (zie ook het zwaar onderschatte Mysterious Skin). In White Bird in a Blizzard vertelt hij het verhaal van de zeventienjarige Kat (Shailene Woodley), wiens moeder (Eva Green) op een dag spoorloos verdwijnt. Oké ja, Eva Green is veel te jong om de moeder van Shailene Woodley te zijn, maar de film belooft alvast een beklijvende, visueel interessante ervaring te worden. Met, voor de liefhebbers, Woodley in volle glorie. Visueel interessant dus, zoals we al zeiden.
Whiplash
Werkt voorlopig met succes aan zijn grote doorbraak: Miles Teller, die ooit opviel met een kleine rol in Rabbit Hole en sindsdien ijverig aan de weg timmert met straffe prestaties in onder meer The Spectacular Now. Ditmaal gaat hij compleet over de rooie als een jonge jazzdrummer met een grenzeloze ambitie. Moet hem daarbij helpen: de charismatische leraar van het conservatorium (J.K. Simmons), die er een erg aparte en vooral erg veeleisende methoden op nahoudt. Regisseur Damien Chazelle mocht op het Sundance Festival de publieksprijs én de juryprijs mee naar huis nemen.
Specials:
Suspiria (met live begeleiding)
Dario Argento heeft heel wat vreemde dingen gemaakt in zijn leven, maar niet veel daarvan kunnen zich meten met zijn barokke, groteske meesterwerk Suspiria. De plot navertellen is onbegonnen werk – vooral omdat die plot toch geen bal uitmaakt – maar verwacht je aan een reeks surreële set pieces, die een bizarre nachtmerrie-logica volgen (en geen énkele andere logica) en baden in afwisselend blauw en rood licht. De soundtrack van progrockband Goblin is onlosmakelijk verbonden met de kracht van Argento’s film, en wordt live uitgevoerd tijdens de vertoning op het festival. Niet te missen? Niet te missen!
Nymphomaniac director’s cut
Voor wie er na vier uur poeperij nog niet genoeg van had: wat dacht u van vijf en een half uur poeperij?! Lars von Triers uitdagende (maar uiteindelijk niet zo gek choquerende) tweeluik werd begin 2014 op gemengde gevoelens onthaald door de pers. Maar zelfs met een lengte van dik 240 minuten was dit nog niet Von Triers volledige versie. De regisseur kreeg zijn film niet op een commercieel leefbare lengte, zodat hij uiteindelijk de producenten hun ding liet doen met de montage. De volledige, everything and the kitchen sink-editie van ruim 300 minuten werd vertoond op het filmfestival van Berlijn en nu dus in Gent. Love it or hate it, maar je moet dat toch gezien hebben?
Wereldcinema:
Antboy
De film met ongetwijfeld de meest tot de verbeelding sprekende titel van het festival, Antboy, gaat over een ietwat nerdy 12-jarige jongen die zich tot een potentiële sidekick van Spider-Man ontpopt wanneer hij gebeten wordt door een radioactieve mier: plots kan hij muren beklimmen, heeft hij een onophoudelijke drang naar suiker en plast hij bijtend zuur. Typisch dat die gekke Denen weer zoiets bedenken! De ideale film voor zij die even willen ontspannen tussen al het arthouse geweld of voor degenen die gewoon jong van geest zijn. Voor de liefhebbers, Antboy II is al in de maak!
Devil’s Knot
In 1993 wordt een Arkansaans dorpje in het hartje van de Amerikaanse biblebelt opgeschrikt door een gruwelijke kindermoord. Bij gebrek aan competent politiewerk vindt de bekrompen, godsvrezende gemeenschap al vast de ideale zondebok: drie zwarte kleren dragende, naar heavy metal luisterende einzelgängers die meteen als satanisten worden gebrandmerkt en veroordeeld worden zonder echt bewijs. Dit falen van het rechtsapparaat werd vastgesteld in de schitterende documentaire Paradise Lost. Waarom een speelfilm van deze ophefmakende zaak volgens ons toch een meerwaarde zou kunnen vormen? Atom Egoyan, specialist in menselijke tragedies en de daarbij gepaard gaande rouwverwerking, zal ongetwijfeld een hoogst persoonlijke kijk op de kwestie hebben.
Miss Zombie
Beste titel van het festival? Beste titel van het festival. Miss Zombie is een in zwart-wit gedraaid, arty, Japanse zombiefilm die er van uitgaat dat het jaren duurt voordat een levende dode full blown zombie wordt, zodat ze in de tussentijd gebruikt kunnen worden als goedkope arbeid of huispersoneel (maatschappelijke satire-alert!). De film vertelt het verhaal van één van deze zombies. Regisseur is trouwens SABU (je schrijft het blijkbaar zo, alleen met hoofdletters), een cyberpunk-filmmaker bij wie Tom Tykwer naar verluidt ook nog de mosterd ging halen voor Lola Rennt.
The Unknown Known
Enkele jaren geleden maakte documentairemaker Errol Morris The Fog of War, in feite een lang interview met Robert S. Macnamara, de minister van defensie die in jaren zestig de Koude Oorlog voor een groot deel mocht uitvechten voor de Amerikanen. Nu maakt hij een zusterstuk voor die film met The Unknown Known, waarin hij eigenlijk krek hetzelfde doet met Donald Rumsfeld, minister van defensie onder George Bush Jr, die mee verantwoordelijk was voor de oorlog in Irak. De Amerikaanse critici hebben het over een fascinerend portret van de recente geschiedenis en een ontstellende blik op moraliteit in de politiek.
The Tribe
Nù zitten we pas echt op een filmfestival: een 130 minuten durende Oekraïense film die vrijwel uitsluitend gebruik maakt van gebarentaal voor doven. En die gebarentaal is ook niet ondertiteld. Bring it on! Ondanks de ongewone premisse, wordt The Tribe de hemel ingeprezen door de internationale pers. En verwacht vooral geen halfzacht Children of a Lesser God-verhaaltje: de film speelt zich af op een kostschool voor stomdove jongeren, die elkaar afpersen, zich prostitueren en mensen beroven. Eentje voor de avontuurlijke filmliefhebber, maar sowieso uniek genoeg om er een must-see van te maken.
Doc of the Dead
Alexandre O. Philippe, de über nerd die in 2010 al een gepassioneerd geeky j’accuse in de richting van George Lucas uitriep met The People vs George Lucas, onderzoekt het fenomeen van de zombiefilm met Doc of the Dead. Zombies zijn de laatste jaren hipper dan ooit, met o.a. het succes van The Walking Dead, maar de fascinatie met de ondoden is natuurlijk al een stuk ouder. Philippe heeft een zeer selectief geheugen – het feit dat de naam Lucio Fulci niet één keer valt in een documentaire over het zombie-subgenre, is onvergeeflijk – maar beginnende zombiefanatici die wel wat context en kijktips kunnen gebruiken, weten waar naartoe.