BEST OF: Iron Maiden

Geef toe: meestal zijn ze uw geld niet waard, die verzamelaars van uw favoriete groep die u in de winkel vindt. De platenfirma denkt dat enkel singles in aanmerking komen, en een artiest zelf is ook al zelden goedgeplaatst om eigen werk te beoordelen. Tijd dus dat het eens aan professionals wordt overgelaten, en aan wie beter dan aan een team kenners van enola die maandelijks de vijftien beste tracks van een artiest te selecteren. Deze maand: het beste van Iron Maiden.

Run To The Hills

Anthemisch, hypermelodisch, ritmisch galopperend en bovenal een beetje fout: dit is Maiden op z’n best en ineens ook de grootste hit die de metalband ooit gehad heeft. Al ligt het onderwerp wat zwaarder op de maag dan doorsneehitparadevoer: de song gaat over de conflicten tussen Europese kolonisten en de indianenstammen in Noord-Amerika. Het moet een van de bekendste metalrefreinen aller tijden zijn.

Hoogtepunt: 1’11”: Het refrein waarop het al jarenlang heerlijk lallen, springen en parodiëren is barst los. Iconischer dan dat wordt het niet.

Running Free

Voor Bruce Dickinson zijn opwachting maakte met zijn gouden stemgeluid en vlekkeloze dictie was er Paul Di’Anno, voormalig kok en slager, wiens rauwe stemgeluid perfect paste bij het debuutalbum en die met “Running Free” meteen een eerste single (en hit in spe) hielp neerpennen. Deze semiautobiografische ode aan de vrije, onbezonnen jeugd is een van de meest punkrockende songs van de heavymetalgrootmeesters. Zo smerig, gutturaal en barstend van het jeugdige zelfvertrouwen zal Iron Maiden nooit meer klinken.

Hoogtepunt: 2’28”: De pompende bas- en drumcombinatie heeft al lang het fundament gelegd, de gitaar is er al over gewalst en heeft zelfs al zijn solo gegeven wanneer Di’Anno na de situatie van een roekeloze jongere met de wet op de hielen en een avond van bacchanalen opeens zingt “Now all the boys are after me, and that’s the way it’s gonna be”. Bedoelt hij de flikken, is dit het perspectief van een op hol geslagen jonge griet of gaat het om een jongen die de herenliefde smaken kan? Zoveel interpretaties, en dan zijn er nog kwatongen die durven beweren dat metal voor leeghoofdige macho’s is.

Killers

Het tweede album van de Maiden-boys zou meteen de zwanenzang zijn voor Di’Anno, wiens druggebruik zowat een fulltime job geworden was. Was Di’Anno een straatschoffie met een grote bek? Zeker en vast, maar zoals dit nummer treffend aantoont, was hij ook een getalenteerde zanger wiens rauwe emotie perfect gekoppeld kon worden aan melodieuze zanglijnen en hogere tonen. Zonder afbreuk te willen doen aan Dickinsonweet Di’Anno de kristalheldere heavy metal van Iron Maiden die scheut (technisch onderbouwde) vuiligheid te geven die de eerste twee albums meteen tot klassiekers bombardeerde.

Hoogtepunt: 0’07”: Drums? Check! Bas? Check! Gitaar? Check! Drie instrumenten zetten zich aan, en meteen weerklinkt al de belofte van complexiteit gekoppeld aan energetische uitspattingen die het nummer zo onweerstaanbaar maken. Echte genieën maken bij de start al het verschil.

The Clairvoyant

Een minder bekende single van het schromelijk onderschatte Seventh Son Of The Seventh Son (allicht Maidens laatste klassieke album). Iron Maiden op zijn prog-rockst: inclusief een occult concept, synths die voor extra harmonie en kleur zorgen en abrupte tempo- en melodiewissels. Maar ook de typische galop uit Harris’ bas, de vocale capriolen van Dickinson, het uitstekende drumwerk van Nicko McBrain, en Adrian Smith en Dave Murray die onvermoeibaar riffs, solo’s en catchy melodieën uitwisselen. En een van hun grootse oorwurmen als refrein. De band dreigt zichzelf op elk moment voorbij te hossen, maar “The Clairvoyant” blijft wonderlijk samenhangen.

Hoogtepunt: 03’50”: dat toprefrein, nu met nog een laagje harmonie en een kleine modulatie erbij, om u helemaal uit uw dak te doen gaan.

Wasted Years

Een van de meest poppy nummers van Iron Maiden; niet alleen door de catchy melodieën, maar ook door een nog verrukkelijker refrein. Het nummer, te vinden op Somewhere In Time uit 1986, werd geschreven door gitarist Adrian Smith en handelt over thema’s als heimwee en vervreemding. Die houden rechtstreeks verband met de bijzonder succesvolle maar al even uitputtende World Slavery Tour. In één klein jaar speelde de band maar liefst 187 shows over de hele wereld. Bruce Dickinson spreekt er nog altijd over. Weetje: op oude bootlegs is het nummer nog te vinden onder de werktitel “Golden Years”.

Hoogtepunt: 1’20”. “So understand/ Don’t waste your time/ Always searching for those wasted years/ Face up, make your stand/ And realize you’re living in the golden years”. De gitaarintro is misschien het meest opvallende aan het nummer, maar wij kiezen de positieve boodschap in het verrukkelijke refrein: kijk over je problemen heen en denk vooruit!

Number Of The Beast

Vraag elke aap met een hoed op om drie nummers van Iron Maiden op te noemen, en deze zit er gegarandeerd bij. Het is dan ook een onverwoestbare metalklassieker. Het was meteen ook het visitekaartje van Bruce Dickinson, die direct opviel door de ijle schreeuw aan het einde van de intro die hij sindsdien zelf nooit geëvenaard heeft. Hij weet die kreet aan frustraties doordat producer Martin Birch hem uren aan een stuk dezelfde take had laten zingen. Steve Harris schreef dit nummer na nachtmerries die hij had gekregen na het bekijken van Damien: Omen II en kreeg het op zijn heupen van alle beschuldigingen van satanisme door talloze religieuze groeperingen.

Hoogtepunt: 0’24”: nadat Barry Clayton fragmenten uit de Openbaring heeft geciteerd, is daar die intro die Iron Maiden as we know them voor eeuwig consolideert.

Hallowed Be Thy Name

Hét epische visitekaartje van de band. Bruce Dickinson kruipt in de huid van een terdoodveroordeelde in zijn cel, start de song ingetogen en perst er een toonvaste, volgehouden ‘low’ van 10 seconden uit, om er dan een halve rap achteraan te jagen en te besluiten met een bombastisch ‘Hallowed be thy name’. Intussen tovert de band een memorabele riff op duizelingwekkende solo op gitaarduel op supersonische baslijn op indrukwekkende tempowissel. It’s prog rock, Jim, but not as we know it. Zelfs na tig beluisteringen, blijft deze song verbazen.

Hoogtepunt: 04’24” Het is allemaal al heel indrukwekkend, maar de band vindt onverhoeds een zevende versnelling en een bonusblikje riffs.

The Trooper

Zoals bij veel Iron Maiden-songs hoort bij “The Trooper” een stukje geschiedenis. Steve Harris liet zich inspireren door de Charge van de Lichte Brigade, een bestorming door het Britse leger tijdens de Krimoorlog. Het nummer is bovenal het beste voorbeeld van de kenmerkende galopperende riff waarvoor Iron Maiden zo bekend staat. Bovendien is het een van de weinige metalklassiekers die geen teksten nodig heeft, gewoon ’oooooh oooooh ooooh!’ verschillende keren meeschreeuwen en u bent mee.

Hoogtepunt: 0’01”. Die legendarische intro natuurlijk. De synchrone gitaren van Dave Murray en Adrian Smith zitten in de harten en het collectieve geheugen van alle metalfans gegrift. Ooit al een metalfuif op Graspop meegemaakt? Van bij de eerste seconden zal u merken dat dit een metallijflied is.

Rime Of The Ancient Mariner

De grootste concurrent van “Hallowed Be Thy Name” qua ultiem Maiden-epos. Het was bassist Steve Harris die deze interpretatie van het gedicht van Samuel Taylor Coleridge schreef en daarmee Powerslave (1984) tot een weergaloos einde bracht. Waarschijnlijk het meest complexe en zeker het langste (bijna 14 minuten!) nummer van Iron Maiden, maar toch verklaarde Bruce Dickinson in de amusante Maiden-documentaire Flight 666 dat het zijn favoriete livesong is. Ons hoor je daarover niet klagen.”

Hoogtepunt: 8’05”. Eigenlijk zijn er te veel hoogtepunten om op te noemen, want
het is zo’n rijk gevuld nummer. Maar als we toch moeten kiezen: het gitaarstuk waarin Murray en Smith opnieuw de spanning opbouwen en Dickinson weer zijn keelgat openzet.
Anderhalve minuut later hoor je weer eens solo’s, solo’s en nog eens solo’s. Iron Maiden ten top!

Prowler

Een enigszins vergeten topsong van het debuutalbum. De tekst waarin de gedachtegang van een exhibitionist iets te levendig wordt weergegeven, is op zich niet zo memorabel, maar van de rauwe riff kunnen we maar niet genoeg krijgen. Oorspronkelijk gezongen door Paul Di’Anno, maar getuige de uitstekende liveversie op A Real Dead One sterk genoeg om ook met de typische Dickson-acrobatieën overeind te blijven. Ook de track waarin de unieke mix van punk, prog rock en snelle riffs waarmee Iron Maiden groot is geworden voor het eerst perfect op smaak is.

Hoogtepunt: 01’45”: De rauwe punk wordt — met een knipoogje richting prog rock — metal. Up the irons!

Phantom Of The Opera

Zoek op Youtube de liveversie uit 1980 en u zal goed begrijpen waarom we deze versie met ex-zanger Paul Di’Anno achter de microfoon verkiezen. Iron Maiden klonk begin jaren tachtig veel sneller en ook zwaarder. Het jonge Iron Maiden (met een bijna volledig andere bezetting) had een bijzonder energieke sound. Niet voor niets werd het dertig jaar geleden gebruikt in reclame voor het sportdrankje Lucozade. Bruce Dickinson vertelde een paar jaar geleden hoe zijn vorige band Samson begin jaren tachtig werd omver geblazen toen Iron Maiden in zijn voorprogramma speelde en met dit nummer opende. ‘nuff said?

Hoogtepunt: 6’38”. Na ruim zes minuten worden die riffs voor de laatste én snelste keer afgeschoten. Ze vatten de unieke sound van Iron Maiden anno 1980 samen: vlijmscherp, inventief en intens tegelijk.

2 Minutes To Midnight

Eerste single uit het vijfde album Powerslave, misschien wel de populairste Maidenplaat bij de fans. De titel verwijst naar het moment waarop het twee voor twaalf was op de zogenaamde Doemklok, die de dreiging van een nucleair conflict aangeeft. Dat moment was in 1953, toen zowel Amerika als de Sovjet-Unie een waterstofbom testten. (Momenteel staat de klok trouwens op vijf voor twaalf, omdat sinds kort ook de opwarming van de aarde is opgenomen.) Vintage Maiden, dit, met weer zo’n anthemisch refrein en enkele stevige solo’s van achtereenvolgens Murray en Smith. Livefavoriet waarop het nog steeds heerlijk hossen is.

1’ 12”. Dat refrein dus. Hossen!

Afraid To Shoot Strangers/p>

Na “The Trooper” alweer een song waarin de oorlogshorror vanuit het standpunt van een soldaat wordt verteld. Ditmaal gaat het over de eerste Golfoorlog en is er heel wat minder misplaatste romantiek in het spel. De eerste minuten is het meer een powerballad waarin de verslagenheid en de angsten van een wakker liggende soldaat zouden moeten doorschemeren. Daarna ontpopt de song zich plots tot een uptempo feest van folkmelodieën, glorieuze riffs en enkele onnavolgbare solo’s. Het zijn vijf van de allerbeste minuten uit de Iron Maiden-catalogus, die een beetje voor de voeten gelopen worden door de wat ambigue tekst en de wat vreemde halve powerballad in het begin.

Hoogtepunt: 05’45”: Deel twee vertraagt weer, om nog twee minuten valse tragen erbij te plakken.

Paschendale

Hoera! Nóg een Maidennummer over oorlog. “Paschendale” is de recentste echt memorabele song van Maiden. Al staan er ook goede nummers op A Matter Of Life And Death en The Final Frontier, “Paschendale” is buiten categorie. We zouden het zelfs een klassieker durven noemen. Het complexe maar emotionele “Paschendale” is de hoofdbrok van Dance Of Death en bewijst hoe Steve Harris ook op latere leeftijd nog een getalenteerde songschrijver blijft. Geen ander nummer van Iron Maiden weet de geluiden, geur en horror van een veldslag goed op te roepen. Kort samengevat: een metalnummer met een groot hart.

Hoogtepunt: 03’42”. Start van een van de vele explosieve tempowisselingen in het ruim acht minuten durende nummer. De dreigende riff en orkestrale elementen kondigen een nieuw (hoe kan het ook anders) episch stuk aan, vol passie en drama.

Fear Of The Dark

Late hitsingle en al bijna 25 jaar sterkhouder als publieksfavoriet op Iron Maiden-concerten. Een volstrekt idiote en overdadige epische song over bang zijn in het donker, maar zo slim en onnavolgbaar uitgevoerd (de dreiging in het rustige stuk aan het begin! De plotse versnelling! Dickinson die wel erg serieus en stoer in de micro blaft dat-ie bang is in het donker! De rustige coda!) dat alle sérieux de deur uitmoet en ook u de riff wil meezingen. Fun! En we gaan aan het einde van een Iron Maiden best of onszelf niet plots te serieus nemen om luchtgitaar spelend een riff mee te zingen.

Hoogtepunt: 03’35” Er gebeurt wat met de riff, en het geweldige instrumentale stuk begint.

recent

Ilja Leonard Pfeijffer :: Alkibiades

Bekroond, gelauwerd, alom gelezen en geprezen: zonder overdrijven mogen...

¥$ :: Vultures 1

Doorheen zijn hele carrière zijn twee elementen altijd dominant...

Talk Show

27 maart 2024Botanique, Brussel

Eind jaren tachtig sloegen alle rockers plots aan het...

Arthur The King

Uitgerekend in de week dat Joe Camp – de...

Hors-saison

Met zijn sociaal bewogen films past Stéphane Brizé binnen...

verwant

Iron Maiden

13 juli 2023Sportpaleis, Antwerpen

Afgaand op de goesting waarmee Iron Maiden het twee...

Enola Play EK Editie :: Dag 11. Nucleaire fall-out en Finse Humppaa

Sportieve knakkers als wij zijn op de redactie van...

Iron Maiden :: The Book Of Souls

Om maar even met de deur in huis te...

Iron Maiden sluit Graspop af

Iron Maiden zal de komende editie van Graspop Metal...

UPDATE: Metalfestivals Graspop en Fortarock vullen affiche

Het Belgische Graspop Metal Meeting en het Nederlandse Fortarock...

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Schrijf uw reactie
Vul hier uw naam in