Met maar liefst vier presentaties die de schijnwerpers richten op persfoto’s, koos het Antwerpse FotoMuseum gedurende enkele maanden resoluut voor een fotografiegenre dat in museale context vaak wordt vergeten. Met de tentoonstelling die focust op Germaine Van Parys, wiens decennialange carrière zich scherp aftekende tegen de trend van haar generatie, en haar petekind Odette Dereze die in haar voetsporen trad, wordt er bovendien nog een feministisch kantje aan toegevoegd.
De tentoonstelling mag dan de naam Germaine Van Parys & Odette Dereze dragen, maar wat werkelijk wordt geëxposeerd is het Belgische collectieve geheugen. Of het museum werkelijk vertrok met de intentie een fotografische reis doorheen de recente nationale geschiedenis te presenteren, dan wel dat Germaine en Odettes oeuvre daar onvermijdelijk toe leidde, daar kan over worden gespeculeerd. Wat wel vaststaat is dat “Ah, maar dat is van voor uw tijd, he” aan menig ouders mond ontsnapt tijdens een bezoekje aan de expo met dochter- of zoonlief.
Min of meer chronologisch wordt de bezoeker aan de hand van thema’s zoals ‘interbellum’, ‘koningshuis’ en ‘Congo’ gegidst doorheen werk van Germaine en Odette dat knap naast elkaar, zonder opvallend onderscheid, wordt gepresenteerd. Hun individuele oeuvres vloeien haast onmerkbaar in elkaar over, hoewel in de begeleidende tekst Germaine vooral naar voren wordt geschoven als officiële fotografe van het koningshuis en iemand die vooral aan het begin van haar professionele loopbaan uiteenlopende aspecten van haar directe leefomgeving vastlegde. Haar petekind Odette wordt dan weer getypeerd als humanistische fotografe die reportages maakt over o.a. massacultuur, politiek en rampen. In veel gevallen schept echter slechts een blik op het aangeboden blad met details als titels en dateringen duidelijkheid over welke foto’s van wiens camera afkomstig zijn.
Hoewel bij niet hyperrecente persfotografie vaak gedacht wordt aan statische, stijve zwart-wit beelden, is de tentoonstelling Germaine Van Parys & Odette Dereze niet louter interessant vanwege de afgebeelde staatsbezoeken, beurzen, sporthelden en dorpsspelen. Ook de op esthetiek beluste bezoeker kan er zijn gading vinden. Als deze zich tenminste laat charmeren door onder meer de verassend esthetische overbelichting die typisch is aan fotografie uit de eerste helft van de twintigste eeuw. En voor wie enkel op zoek is naar een streepje humor, is er de foto van een betoging tegen Degrelle, een radicaal rechtse Waals-Belgische politicus en vooraanstaand figuur in fascistische bewegingen, waar je op borden gedragen door ezels kunt lezen “Ik stem op Degrelle, want ik ben een ezel”.
Germaine Van Parys & Odette Dereze kan als expo charmeren voor een luie zondagnamiddag met het gezin. Knappe foto’s vanaf 1918 tot het eind van de vorige eeuw die aanleiding geven tot het oprakelen van amusante anekdotes en nieuwsfeiten, maar geen absolute must see. Toch kan het zeker in samenspel met de andere tentoonstellingen, waaronder The Sochi Project en Le Lynx, die zich eveneens inlaten met persfotografie en gelijktijdig lopen in het museum, een interessante namiddagbesteding zijn.
Germaine Van Parys & Odette Dereze loopt nog tot 2 maart 2014 in FotoMuseum, Antwerpen.
