Toneelhuis & LOD :: MCBTH

Het Toneelhuis opent zijn seizoen met een knallende en daverende versie van Macbeth, één van Shakespeares meest bloedige tragedies. De regie van Guy Cassiers en de muziek van Dominique Pauwels (LOD) zorgen voor een overdonderend audiovisueel spektakel. Maar bij Macbeth moeten er altijd slachtoffers vallen, en in dit geval is dat helaas de fragiele kracht in de verhaallijn.

Gelukkig is het verhaal van Macbeth voor de meesten niet onbekend. De Schotse generaal Macbeth krijgt van drie toverkollen te horen dat hij koning zal worden, en lijkt vanaf dan betoverd door een ondraaglijke ambitie. Macbeth gaat over lijken om de troon te bemachtigen, en iedereen moet sneuvelen: de oude koning, zijn beste vrienden en uiteindelijk zijn vrouw. Met elke moord die hij begaat, zakt Macbeth dieper en dieper in de waanzin weg. Gekroond blijft hij achter; met in zijn omgeving alleen nog het ondraaglijke geluid van schuld en achterdocht. Zoals de titel MCBTH al doet vermoeden, werd de vertaling van Hugo Claus stevig ingekort door Toneelhuis. Slechts vijf personages blijven over, en de moorden volgen mekaar in een razendsnel tempo op. Wat er overblijft, is enkel nog de essentie van het verhaal. De stille intriges en complexe zielsomwentelingen worden helaas verwaarloosd.

De vijf topacteurs Katelijne Damen, Tom Dewispelaere, Kevin Janssens, Johan Van Assche en Vic De Wachter vechten gedurende de hele voorstelling om overeind te blijven, en hun personages toch enige psychologische ontwikkeling mee te geven. Maar helaas. Ondanks hun topprestaties blijven de personages vlak en eenzijdig. Alleen Macbeth, die de hele voorstelling in het midden van de schijnwerpers staat, lijkt enigszins te leven. Acteur Tom De Wispelaere bewijst zich dan ook in de ene monoloog na de andere. Zijn schietende blikken in het ijle gaan door merg en been, en het zweet op zijn voorhoofd is zo koud dat het elke toeschouwer doet rillen. Maar het moet snel gaan, dus ook Macbeth belandt haastig in de waanzin en de schuld. Al na vijf minuten valt zijn eerste slachtoffer en is hij niet meer voor rede vatbaar. Het vretende schuldgevoel en zijn panikerende vrouw zijn meteen het enige wat hem rest, en blijven een constante doorheen het hele stuk.

De keuze van Toneelhuis om dit verhaal niet alleen met woorden maar ook met muziek en beeld te vertellen, werpt zeker en vast enige vruchten af. Zo worden de toverkollen en de meerdere hallucinaties van MacBeth fantastisch vertolkt door de drie zwartgesluierde zangeressen van VOCAALLAB. Het Griekse koor lijkt zijn intrede in het theater te hebben teruggevonden. Het chaotische pianogeram dat uit de orkestbak van de Stadsschouwburg komt, klinkt bedreigend en zorgt voor een grimmige en dramatische sfeer. Naarmate de voorstelling vordert, nemen de muziek en zang meer ruimte in. Helaas moeten de acteurs hierdoor nog meer inboeten. Alleen zijn gelaatsexpressie rest Tom Dewispelaere nog wanneer Macbeth ineenstort, omsingeld door de drie toverkollen.

De visuele effecten zijn — hoe kan het ook anders bij Guy Cassiers — zoals altijd absoluut de moeite. De gezongen woorden worden via hoogstaande technologie geprojecteerd op een grote houten wand, terwijl de piano de projectie tot op de seconde begeleidt. Niet alleen de muur, maar ook de kostuums van de acteurs dienen als projectiescherm. De bewegende natuurbeelden beschilderen de hele scène, waardoor al het andere decor overbodig wordt. De zwart-wit kostuums werden ontworpen door Tim Van Steenbergen, niet zomaar de eerste de beste. De witte jurk van Lady Macbeth kleurt, naarmate zij zich mengt met de moordplannen van haar man, zwart. Wanneer zij voor het eerst haar duistere kant aan de toeschouwer laat zien, worden er bewegende vlammen geprojecteerd op haar jurk. Visueel ontzettend impressionant, maar Katelijne Daemen heeft al deze dramatische ondersteuning niet nodig, het lijkt haar acteren eerder kwaad dan goed te doen.

Tegenover de magere verhaalontwikkeling zit MCBTH volgepropt met sterke theatertekens, en gebruikt Toneelhuis alle mogelijke middelen om Shakespeare de nodige dramatiek te geven. Jammer genoeg lijken ze te vergeten dat deze dramatiek precies in de complexiteit en psychologie van het verhaal zit. Wanneer men dit reduceert tot de essentie, reduceert men dus ook de personages. Net zoals Macbeth lijkt ook Toneelhuis iets te veel ambitie te hebben, waardoor in MCBTH de liefde voor deze klassieke tragedie wordt overrompeld door een barokke audiovisuele show.

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Schrijf uw reactie
Vul hier uw naam in