Theater Antigone :: Lange dagreis naar de nacht

Als rechtgeaard theaterliefhebber kent u wellicht uw klassiekers. Eugene O’Neill (1888-1953) schreef er een aantal en ontving tot vier keer toe de Pulitzer Prize. Tot zijn meest bekende stukken behoren Desire Under The Elms (1925) en Long Day’s Journey Into Night (1941), waarvoor hij zijn laatste Pulitzer Prize in ontvangst mocht nemen. Theater Antigone verzamelde haar beste acteurs en maakte hier een eigen creatie van onder de titel Lange dagreis naar de nacht.

In Lange dagreis naar de nacht probeert een hopeloos uiteengevallen gezin tegen beter weten in de banden terug aan te halen. Op een vaak tragikomische manier beleven we als publiek een dag mee uit hun leven, waarbij stukje bij beetje de diepere gronden van hun malaise worden blootgelegd. Stuk voor stuk worden ze geanalyseerd, gedissecteerd bijna, om uiteindelijk voor dood achtergelaten te worden. Allemaal bijzondere en fascinerende personages die zoveel meegemaakt hebben dat het onmogelijk is nog te ontsnappen. Eugene O’Neill rekent in dit stuk op een ongemeen harde manier af met zijn eigen familie. In die mate zelfs dat hij verbood dat het stuk werd opgevoerd. Het werd pas na zijn dood aan het Amerikaanse publiek voorgesteld.

Regisseur Peter Monsaert is met deze voorstelling niet aan zijn proefstuk toe. Hij speelde mee in Fimosis en Ola ché tal. Verder verzorgde hij het beeld voor onder andere Baal en Dédé le Taxi. Bovendien was hij vorig jaar nog één van de revelaties op het Filmfestival van Gent waar zijn langspeelfilmdebuut Offline heel veel bijval oogstte.

In zijn enscenering focust Monsaert op het tragikomische aspect. De personages worden opgevoerd als karikaturen van zichzelf en lijken hopeloos op zoek te zijn naar enige vorm van affectie binnen hun eigen gezin. Tania Van der Sanden schittert als de moeder, die kampt met een morfineverslaving waarvan iedereen dacht dat ze ervan af was. Haar monoloog op het moment dat ze toch weer naar de morfine grijpt, is grappig en schrijnend tegelijk. Dominique Van Malder blinkt dan weer uit door zijn fysieke aanwezigheid en speelt met volle overgave de rol van rebelse zoon die uitermate jaloers is op zijn vader en zijn broer. Raven Ruëll lijkt aanvankelijk niet op te kunnen tegen het acteergeweld van zijn tegenspelers, maar slaagt er uiteindelijk toch in te overtuigen als jongste zoon die te horen krijgt dat hij ongeneeslijk ziek is. Jos Verbist lijkt niet in supervorm te zijn en mist wat timing in het plaatsen van zijn replieken. Dat hij een goed acteur is, bewijst hij dan toch in de scène waarin de jongste zoon afrekent met zijn vader. Het aandeel van Liesa Naert is dan weer te klein, maar toch heeft ook zij haar moment van glorie als Van der Sanden haar lichaam gebruikt om haar eigen aftakeling tegen te gaan. Ze wil koste wat het kost de mooie vrouw blijven die ze ooit was, maar aan het voortschrijden van de tijd valt niet te ontkomen.

Veel moois te zien dus in deze creatie van Theater Antigone. Alleen ontaardt het stuk in het tweede deel in overdreven fysiek spel en gemors met allerhande vochten. Blijkbaar is dit de enige manier om aan een publiek te tonen dat een personage ontspoort en zijn boekje te buiten gaat. Wat zo mooi opgebouwd wordt in het eerste deel, wordt op die manier teniet gedaan. Al te vaak wordt functionaliteit als excuus aangewend om dergelijke excessen goed te praten, maar is het echt nodig om elkaar te overgieten met bier en whisky terwijl dat weinig of niets toevoegt aan het stuk?

Wel een mooie vondst is het gebruik van witte banden als decor. De achterste banden hangen als een soort cinemadoek achteraan op scène, terwijl de voorste banden eindigen in een chaos van riet in de denkbeeldige vijver van het landhuis waarin het stuk zich afspeelt. Op de banden worden ook beelden geprojecteerd van de acteurs achter scène, terwijl ze vertellen over hoe het was en hoe het had kunnen geweest zijn. Een subtiele verwijzing naar vroeger toen vader een gevierd acteur was en zelfs ooit een Oscar kreeg. Op die manier kunnen de verschillende personages nog eenmaal schitteren op het witte doek.

De acteurs slagen wonderwel in hun opzet en sleuren ons mee de voorstelling in. Van der Sanden en Van Malder worden hun personage en laten het ook niet meer los tot op het magistrale einde. Alleen jammer dat het tweede deel ontaardt in een chaos met acteurs die drinken en morsen en gieten.
Lange dagreis naar de nacht is bijgevolg een stuk dat wat op twee benen hinkt. De schitterende acteurs brengen de personages mooi tot leven, maar het overdreven fysieke spel van vooral Van Malder in het tweede deel lijkt wat overbodig. Het mooie einde waarin hij afrekent met zijn zatte vader, zijn zieke broer en zijn labiele moeder zorgt dan weer voor een ijzersterk eindbeeld.

Lange dagreis naar de nacht is nog tot en met 14 december op tournee door Vlaanderen. Info : www.antigone.be

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Schrijf uw reactie
Vul hier uw naam in