Anti-Ghost Moon Ray, 2011
Industrieel surrealisme, raadselachtige schemering, futurisme in
een ver verleden, huiveringwekkende schoonheid: het zijn enkele
termen die opborrelen bij het horen van de donkere en enigmatische
synthpop van Gazelle Twin. Elizabeth Walling, de extravagante doch
verlegen Britse dame achter Gazelle Twin, bracht dit jaar het
indrukwekkende debuutalbum ‘The Entire City’ uit. Ze ontwierp een
eigen Metropolis
die Fritz Lang alleen maar groen kan doen lachen van jaloezie,
schermt met sinistere culturele verwijzingen en verheft zichzelf
tot een kunstwerk. Genoeg stof om gretig in rond te snuisteren.
Dat Walling niet over één nacht ijs ging om tot het geluid van
‘The Entire City’ te komen, is het minste wat er te zeggen valt.
Gevoed door haar kunstopleiding, ging ze op zoek ongewone
inspiratiebronnen uit een ver verleden om een eigenzinnige visie te
kneden. De fascinatie voor science-fiction, post-apocalyptische
werelden, horrorfilms, klassieke muziek, waaronder bizarre vocale
harmonieën uit de late Renaissance van William Byrd of Carlo
Gesualdo, en het surrealisme van de kunstenaar Max Ernst staan aan
de wieg van Wallings kunstopvattingen. Als centraal thema neemt ze
een kille industriële stad, een representatie van de plaats waar de
mens botst met het modernisme aan de vooravond van een
dystopie.
Walling beperkt zich niet alleen tot muziek. Het visuele aspect
is bij haar al minstens even belangrijk. Net zoals Lady Gaga draagt ze
excentrieke garderobes en beschouwt ze zichzelf als een levend
kunstwerk. Maskers, maliënkolders en grijze of blauwe mantels met
ingenieuze kap leiden de luisteraar naar mysterieuze gemaskerde
bals van begin negentiende eeuw. Kunstfoto’s en bevreemdende
filmpjes, ondermeer over lang vervlogen riten, het paranormale en
het onderwaterleven, vervolledigen haar nog prille project.
De onheilspellende titelsong ‘The Entire City’ opent de muzikale
stadspoort. De licht opzwepende dreun met opgejaagde synths leunt
sterk aan bij de song ‘We Want War’ van de artrockers These New
Puritans. De belangrijkste referentie voor het gehele album is
echter overduidelijk Fever Ray, het duistere, maar sublieme
solo-project van Karin Dreijer Andersson, beter bekend van The Knife. In mindere
mate vallen er ook wat invloeden van Björk en Austra te
bespeuren.
De eerste zes tracks op het album zijn van een geweldig hoog
niveau. Ze baden in onrust en grijpen je meteen bij de keel. Bij
‘Concrete Mother’ lijkt het alsof een allesomvattende goddelijke
zucht rondwaart in een mistige verlaten stad. Het magistrale ‘Men
Like Gods’ brengt de luisteraar in een hypnotiserende rondedans.
Een aanrader is de videoclip van deze song die een oude rite van
Sardinië weergeeft. In ‘I Am Shell I Am Bone’ laat Wallings stem
een diepe, bezwerende indruk na en ‘Changelings’, het laatste
nummer van de zes, is ronduit magisch met atmosferische synths
gehuld in een bloedmooie tristesse.
Na de zes schrikwekkende songs en het iets te experimentele
‘Bell Tower’ kan de luisteraar net op tijd terug naar adem happen.
De betoverende benauwdheid verdwijnt en maakt plaats voor iets meer
gezapige songs. Het moet gezegd zijn dat het even wennen is aan het
plotse uitblijven van zoveel drama. Niettemin vallen er nog sterke
songs te ontdekken. In het kabbelende ‘Nest’ vraagt Walling zich
aangrijpend af of alles nog goed komt en ‘View of a Mountain’ sluit
het album, badend in surrealisme, perfect af.
Er wordt vele debuutartiesten verweten dat ze hun invloeden
laten overheersen op hun eigenheid. Op het eerste album van Gazelle
Twin in dit niet anders. De sound van Fever Ray is nadrukkelijk
aanwezig. Toch slaagt Elizabeth Walling erin een dusdanig complex
en interessant album te maken dat moeiteloos kan wedijveren met
voorgenoemde. Daarom willen we voor één keer deze kritiek graag
negeren. Een dame om zowel op muzikaal als visueel vlak in de gaten
te houden!
