Janis Ian

Er is iets met de Handelsbeurs wanneer ze de tribune
met zitplaatsen optrekken, of in hun geval, de vloer van de
gelijkvloerse concertzaal verwijderen. De Handelsbeurs krijgt op
dat moment iets magisch, mysterieus, spannends, exclusief… De
zaal wordt dan een heus theater met rood fluwelen stoeltjes en met
een podium dat het eindpunt van de grote bogen wordt, waar we, als
we onze fantasie de vrije loop laten, de loges met notabelen zo
zien zitten. En zo troffen we de zaal ook aan voor een avond Janis
Ian.

Op haar vijftiende werd Janis Ian een sensatie in Amerika met
het zelfgeschreven ‘Society’s Child’, een nummer over een
interraciale relatie. Het lied werd zowel een charttopper
als een controverse die het haar de eerste jaren niet gemakkelijk
zou maken. Het luidde echter het eerste deel van haar carrière in.
Er volgden er nog twee, waarbij de middelste haar bekendste zal
blijven met hits als ‘At Seventeen’, ‘Stars’, ‘Jesse’, ‘In The
Winter’ en ‘Fly Too High’.

Om exact 20u15, zoals aangekondigd, stapte Janis Ian het podium
op. Een behoorlijk leeg podium trouwens, enkel een (reserve)gitaar
en een tafeltje met een boeket lelies en een kop thee (vermoeden
we) vullen het podium. Ian heeft een al een gitaar om en zet meteen
het eerst nummer in. En dat nummer vloeit afgezien van een ‘Good
evening, thank you for coming’ naadloos over in het tweede. Even
kregen we schrik. Janis Ian staat gekend als een vrolijke en
babbelgrage grapjas op het podium, maar hier stond een schuchter,
verlegen oud vrouwtje op het podium. Let wel, alles zat muzikaal
lap-d’r-op. Haar gitaarspel bleek meteen divers genoeg om
een concert te kunnen blijven boeien, en haar stem was zo mogelijk
nog mooier dan op plaat; loepzuiver, zonder enige vibrato en zo
herkenbaar Janis Ian.

En dan kwam ze alsnog los. Eerst met het obligate “Goedenafund”
en “Bonsoir” en dat haar Nederlands wel goed is, maar dat ze ons
niet in verlegenheid wilde brengen. Het publiek lachte inderdaad
een beetje verlegen. Maar dan stak ze van wal met het verhaal rond
haar eerste hit. Over hoe een simpel liedje ervoor zorgde dat
presentatoren werden ontslaan omdat ze het op de radio draaiden,
dat een radiostation in brand werd gestoken, en dat zij tijdens een
concert niggerlover naar haar hoofd kreeg geslingerd. De
zaal was muisstil, en dan zegt Ian plots “You’re awfully quiet” en
zet ‘Society’s Child’ in.

En er volgden nog genoeg conferences, want ‘bindtekst’ is hier
eigenlijk niet op z’n plaats. Ze vertelde over hoe een fan
haar een poster van Woodstock liet signeren, want hij had echt
genoten van haar optreden toen. En dat ze zelf begon te twijfelen
of ze nu wel dan niet op Woodstock had opgetreden, want de
sixties waren echt wel lang geleden. Ze vertelde over hoe
ze voorprogramma voor Joan Baez deed, enkele jaren terug. En over
hoe ze beiden vooral bezig waren met hoe hun lichaam echt oud
geworden was, in tegenstelling tot zich bekommerd voelen omtrent
wereldvrede en anti-discriminatie. En ze vertelde het waanzinnig
grappige relaas over het gaan uitkiezen van trouwkledij (en om te
wete te komen wat daar gebeurde, daar mogen jullie haar
autobiografie ‘Society’s Child’ voor raadplegen).

Uiteraard was er naast het gepraat en gelach ook vooral plaats
voor muziek en Ian bracht haar nummers alsof ze die voor het eerst
brengt. Steeds met een oprechte passie, een jeugdige blik in haar
ogen en vooral een innemende glimlach die ze heel vaak tussen de
regels van de teksten liet zien. Zo bracht ze nummers als ‘From Me
To You’, ‘Watercolours’, ‘At Seventeen’ en een akoestische versie
van ‘Fly Too High’ met een ingehouden woede die toch niet helemaal
ingehouden bleef waardoor ze nu en dan eens heel goed uithaalde. En
dat hadden we misschien wel wat meer willen horen, een uithalende
Janis, want ze bewees dat ze het nog steeds kan en dat het nog
steeds niet geforceerd hoeft te klinken. Ook al staat er dan een
oud, grijs dametje vooraan op het podium. Ze bracht elk nummer
oprecht fris, en dat was misschien wel de essentie van het concert.
Nergens voelde je een “dit moet van de platenmaatschappij, of het
management, of de regerende publieke opinie”. Janis Ian deed haar
ding, en was ook niet te beroerd om dat om de zoveel nummers
duidelijk te maken door een variant op het in het begin van het
concert geopperde “I’m a girlsinger, and like all girlsingers I
know that more me is always good…”

Het concert was af. Het duurde misschien iets te kort om echt
voldaan naar huis te keren, maar dat schoonheidsfoutje wilden we
zeker met een immens grote mantel der liefde toedekken. Want… ja,
er is een want, Janis Ian nam na de show uitgebreid tijd om te
signeren en met de fans te praten, en toen kregen we een
onwaarschijnlijk lief dametje te zien. Een artieste die
niettegenstaande haar overstromende talent nog steeds na bijna 50
jaar onzeker en zenuwachtig is, en dat alleen is meer dan genoeg om
de mens Janis te omarmen en de artieste Ian de ruimte te laten om
te doen en laten wat ze zelf nu na al die jaren ervaring denkt te
moeten doen.

Setlist:

1. Through The Years

2. When The Party’s Over

3. Society’s Child

4. From Me To You

5. Fly Too High

6. My Autobiography

7. I Hear You SIng Again

8. Bright Lights And Promises
   Pauze

9. Tea And Sympathy

10. Watercolours

11. Love Me Do

12. Lover’s Lullaby

13. Married In London

14. At Seventeen

Bis

1. Jesse

2. Stars

Janis Ian’s laatste cd ‘Folk Is The New Black’ verscheen in
2006 bij Rude Girl Records onder exclusieve licentie bij Cooking
Vinyl.

Wie Janis Ian nog aan het werk wil zien, een tweede
Belgische show staat gepland op 5 oktober in De Spil in
Roeselare.