De eindejaarsperiode is niet alleen het moment waarop saaie familiebijeenkomsten moeten bijgewoond worden, dure en/of nutteloze cadeaus moeten gekocht worden, maar dan ook nog eens het moment waarop al het inhaalwerk moet gedaan worden voor zij die graag mee zijn met de muziek die het afgelopen jaar werd uitgebracht.
Zo viel het ons plots in enkele eindejaarslijstjes op dat Kayo Dot in april reeds een nieuwe plaat, Coyote genaamd, had uitgebracht, een release die in de jaarlijkse stortvloed van nieuwe platen totaal aan ons voorbijgegaan was. Misschien heeft dat wel te maken met het feit dat nogal wat mensen de hoop in Kayo Dot enigszins hadden opgegeven na het bijzonder moeilijke en hermetische Blue Lambency Downward uit 2008. Volgens velen kon dat album namelijk veel sterker dan vroegere platen ondergebracht worden onder noemers als “dissonant lawaai”, “pretentieus geneuzel” en “pseudocerebraal gepruts”.
Vanuit de ontstaansperiode als postmetalband of sorts (opgerezen uit de assen van maudlin of the Well) heeft bandleider Toby Driver de groep immers meer en meer naar een onbepaald muzikaal territorium geleid dat veel meer naar de moderne klassieke muziek van John Cage of John Zorn (niet toevallig werd debuut Choirs Of The Eye uitgegeven op Tzadik), dan naar pakweg ISIS of Neurosis neigt. Voor wie die evolutie betreurt kan Coyote misschien enig soelaas bieden, want op een aantal vlakken is de plaat een terugkeer naar ietwat meer toegankelijk territorium, onder meer doordat Driver zich deze keer sterk liet inspireren door de goth rock van pakweg The Cure of Bauhaus. Al zijn de dissonanten, vreemde melodielijnen en hortende en stotende percussie ook nog steeds aanwezig.
Coyote kan in die zin gezien worden als een soort compromis tussen het alom bejubelde debuut Choirs Of The Eye en Blue Lambency Downward, en blijft dus nog steeds voer voor muziekliefhebbers met een sterke maag en een voorliefde voor compromisloze avant-garde. Met de kennis in het achterhoofd dat Driver het album schreef als een eerbetoon aan de recent overleden regisseuse en fotografe Yuko Sueta, klinkt de muziek ook effectief als de toonzetting van een laatste wanhopige doodsstrijd. Wat nog opvalt is dat de aandacht heel sterk is komen te liggen op de blazers (voornamelijk trompet en saxofoon, beide nieuwe aanwinsten) als hoofdinstrumentarium. Samen met de viool van Mia Matsumiya nemen zij de melodische leiding, terwijl een onder de galm bedolven basgitaar en chaotische drumpatronen een wankel fundament bieden. De vroegere focus op Toby Driver’s gitaarwerk is hier vrij afwezig, waardoor ‘s mans vocals (met seminonsensicale teksten op z’n Bixler-Zavala’s) een veel centralere plaats krijgen.
Net als vroeger werk van Kayo Dot is Coyote vooral een plaat die zijn geheimen pas vrijgeeft na ettelijke luisterbeurten, en ook pas dan begint ze enigszins gemakkelijk in het gehoor te liggen. De vijf nummers hebben in essentie ook enkel volledige waarde wanneer ze beluisterd worden in het geheel, wanneer de vloeiende structuren zich beetje bij beetje laten doorzien. Het is echter toch vooral in de stevigere stukken dat Kayo Dot het meest overtuigt, zoals bijvoorbeeld in het vreemd groovende einde van opener “Calonyction Girl” of het naar Shining (die van Blackjazz) neigende middendeel van “Whisper Ineffable” met haar drumpartij die zo uit een metalsong lijkt weggelopen te zijn. Het is vooral in contrast met de meer sferische, zachtere stukken van het geheel dat deze stukken het best werken. Een perfect evenwicht tussen de twee vindt de band dan weer in de laatste minuten van “Abyss Hinge 2: The Shrinking Armature” waarin de blazers over een dreunend basthema een steeds verschuivende polyfonie laten horen die van een grote compositionele intelligentie getuigt.
Coyote een eigenzinnige plaat noemen, is een behoorlijk understatement, en het is dan ook beslist niet ieders cup of tea. Toch mag het ook duidelijk zijn dat Kayo Dot geen band is die twee dezelfde platen na elkaar zal maken en steeds op geheel eigen wijze nieuwe horizonten blijft verkennen, en dat is op zich al een verdienste van jewelste.
Kayo Dot speelt 12 februari in Magasin 4 te Brussel met onder meer Germanotta Youth en Zea en 19 februari in Le Carlo Levi te Luik met zijproject Tartar Lamb II en bevriende klarinettist Jeremiah Cymerman als voorprogramma.
