Niet iedereen is het er mee eens, maar Midlake heeft met The Courage Of Others niet alleen een prachtige albumtitel, maar ook een erg mooie en integere derde plaat op zak. In de sporen van Fairport Convention en Jethro Tull zoeken ze naar een eigen stem, een eigen smoel. Wars van alle vergelijkingen en in nederige bescheidenheid.
enola: Bij elk nieuw album worden jullie met een andere groep vergeleken. Hoe beu zijn jullie dat intussen?
Paul Alexander (bas): (haalt schouders op) "Het is jullie job, zeker? We mogen al van geluk spreken dat journalisten ons werk belangrijk genoeg vinden om er over te schrijven. Midlake heeft een eigen identiteit. Een deel daarvan is onze permanente zoektocht naar goede muziek, in bestaande platen, maar ook in onszelf. We zoeken naar een soort ideaal en naar een manier om die plaats te geven in de context waarin we nu leven. Hiermee bedoel ik: zoveel muziek is ons al voorafgegaan dat het moeilijk is om nog iets speciaals te maken. Als in een soort stamboom met duidelijke vertakkingen kon je perfect nagaan wie door wie beïnvloed werd. Nu lijkt het alsof de boom niet meer vertakt. Het is pure chaos. Het is moeilijk je plaats te vinden in het huidige muzikale klimaat. Na de reacties op ons debuut, Bamnam And Silvercork (2004), waren we doodsbang om nog eens zoals Radiohead te klinken."
enola: Jullie frontman Tim Smith zegt in interviews dat jullie muzikale richting bepaald wordt door de muziek die jullie beluisteren. Hoe gaat dat precies in zijn werk?
Alexander: "Iedereen luistert naar zijn eigen muziek, maar we delen een gemeenschappelijke smaak. We weten dat van elkaar zonder het te benoemen. Zoals gezegd is het moeilijk om iets te spelen zonder te klinken als een andere, oudere groep. We kunnen vele muzikale paden betreden, maar we kijken als een gejaagde hond voortdurend om ons heen om alle verwijten te vermijden. Zelfs als je voor honderd procent jezelf bent, kan je onbewust als iemand anders klinken. (stilte) Misschien zouden we het ons niet al te erg mogen aantrekken."
enola: Onderwerpen jullie je demo’s aan familieleden of vrienden alvorens jullie de studio inkruipen?
Alexander: "Neen, misschien zouden we dat wel moeten. Als wij werken, sluiten we ons af voor alles en iedereen. We leven in onze eigen wereld, for better and for worse. Soms zou het handig zijn een beroep te doen op de buitenwereld, zodat we niet vastroesten of te persoonlijk worden. Maar eigenlijk zouden we de kritiek gewoon niet verdragen. We zijn stuk voor stuk controlefreaks."
enola: Hoeveel tijd neemt zo’n creatief proces in beslag?
Alexander: "Waarschijnlijk een jaar, maar ditmaal zijn het er twee geworden. Omdat we niet hielden van het materiaal dat we hadden opgenomen. Pas een jaar na aanvang hadden we ons eerste nummer, "Acts Of Man". De rest werd in de vuilbak gekieperd."
enola: Bewaard om als b-kantjes te gebruiken, mogen we hopen. Of om postuum familieleden gelukkig mee te maken?
Alexander: (proest) "Neen jong! We hebben dat gewoon weggesmeten. Delete! Weet je, we worden helemaal opgezogen in dat creatieve proces, we gaan daar redelijk ver in. We hebben een eigen studio, waar we rond 9u dagelijks beginnen te werken tot een stuk in de avond. Op het einde van de week luisteren we dan naar wat we gemaakt hebben. Als we met iets niet gelukkig zijn, smijten we het gewoon weg. We hebben altijd meer weggegooid dan bewaard."
enola: Is Midlake een democratische groep?
Alexander: "Democratie werkt niet goed in bands. Tim is onze man. Als hij het goed vindt en de anderen niet, zal het waarschijnlijk niets worden. Maar als hij iets niet goed vindt en de rest van de groep wel, zullen we ons moeten aanpassen. Het is vrij democratisch maar hij heeft een vetorecht. Hij schrijft de teksten, dus als hij de vorm niet goed vindt, moeten wij buigen."
enola: Stellen jullie hem soms vragen over die teksten?
Alexander: "Tim is de enige die ze begrijpt. Hij zal er wel over praten als we het vragen. Het goede van teksten is dat je er je eigen inspiratie en interpretatie in kan vinden. Naar mijn gevoel schrijft hij meer letterlijk dan vroeger, gebruikt hij minder metaforen. Daardoor wordt deze plaat veel persoonlijker dan de eerste twee. Er zit ook meer verhaal in dan in pakweg The Trials Of Van Occupanther. Ik weet soms niet hoe ik eraan moet beginnen om die teksten te begrijpen, maar zoals ik dat doe, zingt Tim ook over zijn visie van de wereld. We vinden dat goed zo, we zijn het er natuurlijk ook vaak mee eens. We hebben Tim de teugels gegeven om dit paard te berijden en de nummers te schrijven. Het werkt prima zo."
enola: Ben je meester over je eigen instrument?
Alexander: "Het hangt ervan af. We spelen al zo lang samen. Jezus … (lange stilte) Ik denk dat iedereen zijn zin doet maar tegelijk is iedereen bereid zich aan te passen. Je eigen identiteit doet er eigenlijk niet toe. Je bent in dienst van de groep. Het is een menselijke strijd. Mensen zijn zo moeilijk."
enola: Op menselijk vlak kennen jullie elkaar toch goed, want jullie hebben lang samengewoond?
Alexander: "Klopt! We leefden allemaal in een groot huis totdat de een na de ander ging trouwen en verhuizen. We hebben er onze eerste EP gemaakt en omdat McKenzie (Smith, drums) er bleef wonen, namen we er ook The Trials Of Van Occupanther op. Maar ook McKenzie vertrok en dus maakten we deze plaat in een echte studio.
Dat was in Denton, Texas, een stadje van ongeveer 120.000 inwoners. Klein genoeg opdat iedereen kan meespreken over je vuil ondergoed, maar groot genoeg om er discreet en teruggetrokken te leven. Iedereen probeert zich er staande te houden. Je vindt er nog kleine handelszaken. We worden nog niet overspoeld door Wall-Marts of andere grootwarenhuizen. Denton laat je toe jezelf te zijn, om de droom levendig te houden dat leven in gemeenschap mogelijk is. Je kan er nog een echte relatie hebben met mensen.
enola: Gaat The Courage Of Others daar ook niet over?
Alexander: "Dat is zeker zo. Een koestering van het comfortabele verleden. Je weet niet goed wat je met de wereld of de beschaving doet tot twintig jaar na de feiten. Dus wie weet wat we tegenwoordig allemaal aanrichten. Weet je, om die reden ben ik een beetje bang van verandering. Je denkt dat je goede dingen doet, maar je weet het nooit zeker."
enola: Wat is dan de oplossing, je vastklampen aan het verleden?
Alexander: "Ik weet het niet. Géén verandering gewoon, maar er is natuurlijk zoiets als vooruitgang nodig. Ik kan me er eeuwig vragen over stellen, voel me als een plaat die blijft hangen. Mijn pa zei altijd: "Hoe minder de regering doet, hoe beter", want je weet toch niet of wat ze doen uiteindelijk goed of slecht zal uitdraaien."
enola: Vind je Obama’s socialezekerheidsplan dan een slecht idee?
Alexander: "Ik denk dat het een goed idee is, maar de realiteit is veel ingewikkelder. Er zijn veel te veel mensen — politici, investeerders — die wat in de pap te brokken hebben. Amerika’s kans voor een goed sociaal systeem is verkeken. Misschien was het gelukt in de jaren ’70 maar toen is er niks gebeurd. Het huidige plan is een droom, het is niet realiseerbaar. Ik ben een pessimist. Ik hou van het idee en de wilskracht van Obama, maar ik ben bang dat wat hij ook gaat proberen niet gaat lukken. Hij moet te veel mensen en bedrijven tevreden stellen. Een echte hervorming zal veel mensen boos maken. Eigenlijk zou ik hier zelfs niet over moeten praten. Voor alle duidelijkheid: ik heb geen ziekteverzekering. Dus ik zou dankbaar zijn als ik geen duizenden dollars uit mijn mouw moet schudden als ik plots ernstig ziek zou worden, maar tegelijkertijd ben ik sceptisch over waar onze regering toe in staat is. Het zou beter zijn mochten de staten elkaar regeren, dat ze meer autonomie mochten krijgen. De Verenigde Staten zijn even groot als twee Europa’s. Ik ben sceptisch maar wil het eigenlijk niet zijn. Ik hou van het plan van Obama maar weet niet hoe hij het zal oplossen. (lacht) Man, je verveelt je, he? What a fucked up interview, anyway! Laten we snel een pint drinken!"
Midlake speelt op vrijdag 23 april in Trix, Antwerpen.
