Band of Brothers




Nog steeds een van de bekendste en meest succesvolle reeksen uit de catalogus van HBO, is de minireeks ‘Band of Brothers’. Rond dezelfde tijd dat Spielberg zijn lichtjes overschatte ‘Saving Private Ryan’ op de wereld losliet en enkele jaren na zijn meesterwerk ‘Schindler’s List’ – de man was duidelijk in zijn WO II-periode – zetten hij en Tom Hanks hun schouders onder dit prestigeproject. En zie: ‘Band of Brothers’ geldt vandaag misschien wel als de meest indrukwekkende representatie ooit van de Tweede Wereldoorlog, met een mix van ongebreideld heroïsme, nietsontziende terreur, glorie en wreedheid die tot dan toe ongezien was. Zonder beperkingen, censuur, of druk van bovenaf, kon men van ‘Band of Brothers’ een allesomvattend epos maken, waarin alle aspecten van de gruwelijke oorlog aan bod konden komen. Het resultaat is een pareltje van ongekend niveau, dat ook na meerdere kijkbeurten moeiteloos overeind blijft en zelfs de meest rabiate pacifisten tot op het bot zal kunnen ontroeren.

Gedurende tien afleveringen van telkens ruimschoots een uur, nemen Hanks en Spielberg ons mee in de voetsporen van Easy Company, een compagnie doorgewinterde paratroopers en de toughest sons of bitches van de hele 101st Airborne. Het verhaal is gebaseerd op de getuigenissen van Easy’s echte soldaten (of toch zij die het overleefd hebben) en het boek dat Stephen Ambrose over hun ervaringen schreef. Hanks gaf in een interview te kennen dat sommige quotes van eigenaar wisselden tijdens het filmen en dat men gebeurtenissen soms inkortte om in één aflevering te passen, maar dat de reeks over het algemeen wel helemaal the real deal is. Geen gezochte dramatiek dus, gewoon de werkelijkheid zoals die destijds echt gebeurd is. De eerste (volledig actievrije) aflevering begint dan ook bij Easy’s opleiding in het boot camp en de volgende episodes nemen ons mee op hun tocht door Groot-Britannië, Frankrijk, Nederland, België (het Ardennenoffensief) en tenslotte Duitsland.

De odyssee die de mannen van Easy ondernemen, wordt gepresenteerd in prachtige kleuren – met veel grijze, bruine en witte tinten – met een bijna documentaire look en een ronduit prachtige fotografie, die desolate slagvelden en vriezende foxholes in beeld brengt als ware het poëtische schilderijen. De reeks maakt voortdurend gebruik van lange tracking shots, prachtig gechoreografeerde actiescènes, grauwe ontploffingen en adembenemende set pieces om het plaatje compleet te maken. Visueel gezien zit het dus meer dan snor, zonder dat het daarom een holle stijloefening wordt om de oorlog zo aantrekkelijk of afstotelijk mogelijk in beeld te brengen. In tegendeel zelfs, ‘Band of Brothers’ is veeleer perfect onpartijdig en brengt met welhaast academische eerlijkheid een verslag van alle facetten van WO II. Dit is hoegenaamd geen aanklacht, maar ook geen ophemeling. Dit is een reconstructie.

Slechts op enkele momentjes in de hele reeks (ze zijn op één hand te tellen) besteden Hanks en co iets te veel aandacht aan het heroïsche karakter van de oorlog (“We’re paratroopers, we’re supposed to be surrounded“, dat soort dingen), maar veel vaker wordt er gefocust op de allesverterende angst waarmee de soldaten geconfronteerd worden, de erbarmelijke weersomstandigheden of het nooit aflatende geweld waaraan ze dag in dag uit ten prooi vielen. Als ‘Band of Brothers’ al een punt heeft, dan is het wel dat oorlogen uitgevochten worden door doodgewone boerenjongens, gasten met positieve en minder positieve karaktertrekken. Mensen zoals u en ik, met andere woorden. Alles wat getoond wordt, van het zwartgalligste tot het meest hoopgevende, wordt getoond vanuit het standpunt van deze gewone jongens, en met uitermate veel sympathie voor hun lot. Daar kan je uiteindelijk niets op tegen hebben.

Elke aflevering draait meestal rond een bepaald personage of thema dat verder uitgewerkt wordt, zoals vervangingstroepen, het werk van een medic of het fenomeen van de concentratiekampen. Naar aloude HBO-gewoonte wordt er ook weer geen enkele moeite gedaan om de personages te introduceren. Net zoals we in ‘The Wire’ McNulty hebben, krijgen we hier Dick Winters als ‘hoofdpersonage’, maar in feite is ook dat maar een veredelde bijrol. Net als in ‘Generation Kill’ is het aanvankelijk ontzettend moeilijk om de verschillende personages (die allemaal in hetzelfde kostuum zitten) uit elkaar te houden. Bij elke kijkbeurt ontdek je dan ook nieuwe dingen (zeker als je aanvankelijk nog niet helemaal mee bent naar welke rennende soldaat je nu weer aan het kijken bent), aangezien er vaak enorm veel gebeurt op hetzelfde moment. Voor het overige is ‘Band of Brothers’ echter opvallend bekijkbare televisie. Ik kan me niet inbeelden dat er mensen zijn die dit slecht vinden.

De drang naar authenticiteit wordt ook weerspiegeld in de genuanceerde voorstelling van de personages. Er wordt onverbiddelijk ingezoomd op de minder hebbelijke kantjes van de personages (hun houding tegen vervangers, bijvoorbeeld, is niet echt vriendelijk), maar als kijker wordt je er wel steeds subtiel genoeg op gewezen hoe dat komt (in dit geval, omdat het geweldig vermoeiend is om de nieuwe rekruten steeds opnieuw te zien sneuvelen, zodat een afstandelijke houding je minder kwetsbaar maakt). De soldaten zijn stuk voor stuk macho’s die nooit ofte nimmer over hun gevoelens praten, maar ook dat is niet meer dan begrijpelijk. Als je in zulke omstandigheden voortdurend loopt te filosoferen over wat er allemaal met je kan gebeuren, dan word je gewoon gek, zo simpel is het. Het is veel gemakkelijker om te doen alsof er niets aan de hand is en van dag tot dag te zien wat je te wachten staat.

Het is dus niet al heroïek wat de klok staat: soldaten storten in, sommigen blijven huilend in een greppel liggen, de een schiet een krijgsgevangene dood, de ander steekt een kameraad neer die hem ’s nachts wakker maakt en hier en daar slaat een officier volledig tilt. War is hell, zoveel is duidelijk. Als er al eens iemand wordt opgehemeld, dan is dat om zijn individuele daden, zijn moed of zijn trouwe vriendschap. Het fenomeen oorlog wordt nergens verheerlijkt. En gelukkig maar. Die authentieke aanpak levert ongemeen aangrijpende, nu al klassieke televisie op, met het tweeluik over het Ardennenoffensief ‘Bastogne’/’The Breaking Point’ als ultiem hoogtepunt. Zelden zo’n pure, rauwe, bij het nekvel grijpende oorlogstaferelen mogen aanschouwen. Stuff dat moeiteloos door merg en been gaat.

De mythische verhalen die de ronde doen over sommige soldaten, de absurditeit van vele missies, de zinloze wreedheid en de wrede zinloosheid van oorlog in het algemeen; in deze en nog zoveel meer aspecten is ‘Band of Brothers’ niets minder dan ontluisterende cinema. Nooit eerder werden gewone soldaten zo accuraat voorgesteld als mensen van vlees en bloed, die terecht zijn gekomen in iets dat ze nooit helemaal kunnen bevatten. Soms is de reeks razend spannend, soms diep ontroerend. Dit is hoe dan ook een glorieuze mix van alle aspecten die oorlog definiëren, in een toegankelijk en meeslepend episch verhaal gegoten. Heeft u de reeks al gezien? Bekijk ze dan nog eens. En nog eens. Cinema van dit kaliber is tijdloos.

9
Met:
Damian Lewis, Ron Livingston, Matthew Settle, Donnie Wahlberg, Scott Grimes, Peter Youngblood Hills, Rick Gomez, Michael Cudlitz, Shane Taylor, Neal McDonough, Ross McCall, Robin Laing, Kirk Acevedo,
Duur:
10 afl. van 60 min.
USA
Scenario:
Erik Jendresen, Tom Hanks, John Orloff, E. Max Frye, Graham Yost, Bruce C. McKenna, Erik Bork, gebas
Bedenker:
Steven Spielberg, Tom Hanks

aanraders

True Detective – Night Country (Seizoen 4)

Dit vierde seizoen van True Detective is een donkere...

The Vince Staples Show – Seizoen 1

Hood films kenden een doorbraak en succes in de...

verwant

The Color Purple

In 1985 waagde Steven Spielberg zich aan een verfilming...

The Fabelmans

Op zijn vijfenzeventigste heeft Steven Spielberg niks meer te...

West Side Story (2021)

West Side Story is een monument in de filmgeschiedenis...

Ready Player One

In 2011 werd het boek Ready Player One onmiddellijk...

The Post

Steven Spielberg is wellicht de invloedrijkste nog levende regisseur:...

recent

Ilja Leonard Pfeijffer :: Alkibiades

Bekroond, gelauwerd, alom gelezen en geprezen: zonder overdrijven mogen...

Â¥$ :: Vultures 1

Doorheen zijn hele carrière zijn twee elementen altijd dominant...

Talk Show

27 maart 2024Botanique, Brussel

Eind jaren tachtig sloegen alle rockers plots aan het...

Arthur The King

Uitgerekend in de week dat Joe Camp – de...

Hors-saison

Met zijn sociaal bewogen films past Stéphane Brizé binnen...
Vorig artikel
Volgend artikel

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Schrijf uw reactie
Vul hier uw naam in