U treedt het theater binnen, omringd door anonieme medebezoekers. In het donker kiest u een zitplaats waarvan u denkt dat u er veilig bent. Daarna begint het spel, volledig volgens zijn eigen gekozen regels.
In het hoofd van theatermaker Joeri Smet bevindt zich een darkroom: een donkere ruimte waarin anonieme, maar gewillige personen elkaar kunnen ontmoeten en toegeven aan verlangens die ze in het dagelijkse leven niet kunnen uiten. Een soort miniatuurtheater dus. De personages bepalen er zelf de spelregels. Een vrouw kan een man zijn, een man een jong meisje. Als iemand iets niet prettig vindt, wordt er meteen een halt aan toegeroepen. Vertrouwen is uiterst belangrijk. Wanneer een nieuw personage verschijnt, is het even weer aftasten. Elkaar aanvoelen. Maar eenmaal dat vertrouwen er is, kan men zeer ver gaan. Ontroerend Goed toont ons onbeschaamd alles wat er in zo’n darkroom kan gebeuren. Van de eerste bescheiden stapjes in het donker tot heftige seks. Maar pas daarna onder de douche, weg uit de darkroom, komen de eerste gesprekken op gang. Dan pas is er ruimte om persoonlijk te worden.
Het publiek zit erbij en kijkt ernaar. We worden uitgenodigd om ervan te denken wat we willen, in het donker word je toch niet gezien. We worden als kijker als het ware mee in de darkroom geplaatst. We kunnen toekijken, we kunnen opgewonden raken, we kunnen het een degoutante vorm van theater vinden. Dat staat ons allemaal vrij. Maar je kunt er niet omheen dat Personal Tragedy iets met je doet. De beelden branden zich door hun directheid onmiddellijk op je netvlies. Enkel de scènes waarin Ontroerend Goed metaforen zoekt voor seks zijn minder indringend. Rondspuitende lotion als sperma, chocomousse als stront, een watermeloen met een gat in voor het creëren van sappige geluiden. Het wordt dan te veel theater, terwijl het realisme, het gevoel van ’het gebeurt echt, hier en nu’, veel spannender is.
Dat het theater is, is in het begin evenwel handig om het publiek te prikkelen en mee te krijgen. De voorstelling opent in het donker en in stilte. We zien enkel een figuur zitten in het lichtschijnsel van zijn laptop. Hij zorgt voor de ondertitels. Deze vormen in het begin het sterkste lichtpunt in de duisternis van de darkroom. Enkele vloerspots branden ook zachtjes, maar we kunnen niet veel meer zien dan een paar schoenen dat wordt uitgedaan of de vage contouren van een menselijke figuur. Man of vrouw, zelfs dat is niet duidelijk. We horen echter wel veel. Een ketting, ademhalingen, kleren die uit worden gedaan. Een spannend staaltje theater, al werkt het staren in de duisternis ook vrij vermoeiend. Er zal echter geleidelijk meer licht komen binnengevallen door kiertjes en gleuven, zodat de scènes na een tijd toch zichtbaar worden voor het publiek. Alsook de efficiënte maar intrigerende scenografie van Sophie De Somere.
Over de personages van Personal Tragedy komen we weinig te weten. In de darkroom wordt er bijna niets gezegd, en zeker niet over zichzelf. We komen pas meer over de karakters te weten wanneer we ze zichzelf horen wassen — grappig en veelbetekenend dat we in een voorstelling die alles toont dit niet meer te zien krijgen — waarbij ze vertellen over hun leven buiten de seksclub. Maar dat is bijzaak. Je wordt als toeschouwer geconfronteerd met een zeer intiem, zeer persoonlijk aspect van de personages. Alsof je ze op een veel directer, dieper niveau hebt leren kennen dan wanneer je hun alledaagse bezigheden aanhoort. Misschien is er dus toch niet echt sprake van een tragedie van het persoonlijke, want in de darkroom komt juist een zeer essentieel onderdeel van het karakter naar boven. Tragisch is dan echter wel dat dit niet openlijk kan worden geuit. Tenzij in de darkroom. Of in het theater.
Ontroerend Goed noemt zichzelf een theaterperformancegroep en die term is juist gekozen. Hun voorstellingen doen vaak iets met mensen, gelukkig in deze voorstelling niet expliciet interactief. Personal Tragedy kan je echter niet onberoerd bekijken. Het dwingt je om je ertoe te verhouden, op welke manier dan ook. En dat kan. U zit toch in het donker, niemand ziet wat u ervan denkt.
Personal Tragedy is nog tot 19 december op tournee in Vlaanderen. Voor data, zie de speellijst.