‘Als je dan toch iets moet plannen, plan dan om verrast te
worden’ horen we de immer sympathieke Steve Carell samenvatten
tijdens zijn ‘wat hebben we vandaag geleerd?-voice-over. Parels van
wijsheid en nog maar eens het bewijs dat we de mensen uit Hollywood
echt wel dankbaar moeten zijn voor de zielsverrijkende levenslessen
die ze ons keer op keer gratis en voor niks cadeau doen. Het
bitterzoete ‘Dan in Real Life’ is een film als een hallmarkkaartje:
het is glossy en verzorgd gemaakt, maar verwart holle peptalk met
betekenisvolle substantie. De ingetogen vertolking van Steve Carell
doet even vermoeden dat er alsnog een oprechte dramedy verstopt zit
onder de sentimentele sitcomverpakking, maar wees gerust, Peter
Hedges (nochtans de auteur van ‘What’s Eating Gilbert Grape?’)
drukt ten gepaste tijde op de manipulatieknopjes om het allemaal
veilig, braaf en banaal te houden. Alsof het allemaal zeker niet te
real mocht worden.
Steve Carell speelt Dan Burns, een weduwenaar die alleen instaat
voor de – niet altijd even makkelijke – opvoeding van zijn drie –
niet altijd even makkelijke – dochters. Tijdens de jaarlijkse
familiebijeenkomst aan de kust, ontmoet hij de ravissante Marie
(Juliette Binoche). De twee klikken als verliefde tapdansschoentjes
en Dan ziet voor het eerst in een lange tijd een glimp van het
zonnige leven. Hij wordt echter snel uit zijn gelukzalige roes
gehaald wanneer blijkt dat Marie eigenlijk de nieuwe vriendin is
van zijn jongere broer Mitch (Dane Cook). Te te teum! Dan
doet zijn uiterste best om zijn gevoelens te verbergen, maar raakt
bij elke vluchtige blik compleet overdonderd door Marie. Zal Dan de
onstuimige vlindertjes in de buik onder controle krijgen en finaal
zijn lot als fulltime-vader aanvaarden of grijpt hij toch die –
misschien wel allerlaatste – kans op een beetje persoonlijk geluk?
Of zou het misschien te combineren zijn? Stel je voor…
Een schizofreen geval, deze ‘Dan in Real Life’. De diepe zucht van
Steve Carell aan het begin van de film lijkt de droevige voorbode
van een pijnlijk en herkenbaar kleinood, maar een half uur later
zit je lichtjes verbouwereerd te fronsen wanneer diezelfde Steve
Carell spastisch om zich heen stuntelt in een ‘Meet the
Parents’-aanvoelend aerobicslesje. ‘Dan in Real Life’ heeft het
potentieel om open te bloeien tot een intiem tragikomisch portret,
maar kiest bij elke plotwending voor de meest voorspelbare en
makkelijk te bewandelen weg. Een beetje flauw voor een film die nét
pretendeert dat het meer is dan een zoveelste melocakeje gevuld met
zoetig sentiment.
Want laat daar geen twijfel over bestaan, ‘Dan in Real Life’ is
sentiment, rechtstreeks afkomstig uit de independentafdeling van
een grote Hollywoodstudio. Het enige verschil is dat er hier een
zacht tokkelend gitaardeuntje op de emotionele sleutelscènes wordt
gezet, in plaats van de beruchte kwelende violen. Die low
key-mentaliteit maakt het allemaal draaglijker voor de
net-niet-krullende-tenen, maar het blijft allemaal oppervlakkige
cinema die zich veel te snel en te vaak moet verlagen tot fletse
sitcomsituaties en fastfood-moraal. Een stiekem gesprek in de
badkamer tussen Dan en Marie kan alleen maar eindigen met een natte
Dan in de douche en een spelletje rugby met de familie moet en zal
vroegtijdig stopgezet worden omdat de onfortuinlijke titelheld de
bal op zijn snuiter heeft gekregen. De reden waarom deze scènes
toch nog een enigszins recht blijven, is zo goed als uitsluitend de
verdienste van Steve Carell en zijn onfeilbare komische
timing.
Met zijn – letterlijk – druilerige beeldvoering, net iets te
gezapig tempo en zwak uitgetekende personages, slaagt regisseur en
scenarist Peter Hedges er nauwelijks in om een meeslepende of
authentieke dissectie van een ‘familie’ te maken. Zo is Dans
familie zodanig meegaand en vriendelijk dat alleen valium een
verklaring kan zijn en worden zijn drie dochters zo schetsmatig
behandeld (eentje is klaar voor verantwoordelijkheid, eentje zit op
haar onuitstaanbare puberpiek en eentje is gewoon zo schattig dat
je ze met slagroom wil oppeuzelen) dat zijn onder druk staande
vaderrol nooit echt genuanceerd uitgewerkt kan worden. De kleine
onbevangen momentjes die ‘Dan in Real Life’ groot hadden kunnen
maken zijn dan ook te schaars omdat Hedges te druk bezig is met het
bedenken van een nieuwe geforceerde komische set-piece. En zo moet
de blind date in het cafeetje met een dansende Steve Carell in ‘
40 Year Old
Virgin’-modus tot stand zijn gekomen, veronderstel ik.
Maar grapjas Carell moet zich dan wel staande houden in een paar
gênante confrontaties, hij vormt wel degelijk het fragiele hart van
‘Dan in Real Life’. In een rol die nog het meest aanleunt bij zijn
vertolking uit ‘Little Miss Sunshine’,
houdt hij de emoties mooi in balans en wekt hij met zijn verlegen
puppyblik (50% tristesse, 50% ongemakkelijkheid) spontaan sympathie
op. Een aantrekkelijke Juliette Binoche zit met een veel flauwer
rolletje opgezadeld (de diepgang van haar personage beperkt zich
tot het snel oplossen van kruiswoordraadsels), maar bouwt niettemin
een aanstekelijke chemie op met haar tegenspeler en dat levert
zowaar een mini-‘Before Sunrise’-moment
op. Stand-upcomedian Dane Cook is dan weer oppervlakkig genoeg om
de oppervlakkige broer te spelen en John ‘vader van Frasier’
Mahoney (die er verontrustend mager uitziet) moet gewoon af en toe
eens wat bezorgd advies rondstrooien en niet doodvallen. Het had
een fijne ensemblekomedie kunnen zijn, maar het is Carell die het
boeltje op zijn aandoenlijke schouders moet dragen.
De sobere aanpak en de meer dan degelijke vertolking van Steve
Carell kunnen niet voorkomen dat het zelden echt aanvoelende ‘Dan
in Real Life’ in het dodelijk melige vergeetputje sukkelt.
Bekijkbaar en niet de emodraak die het had kunnen worden, maar
zelden de mooie tragikomedie die het had moeten zijn. Te zoet, te
voorspelbaar, te vlak, kortom, het leven als een ineengezakte
pannenkoek.
