Het gaat traag bij Timesbold. Pas vier jaar na het prachtige Eye Eye keert de groep terug met het al even knappe Ill Seen Ill Sung, waarop de weemoedige en breed gearrangeerde Americana weer het hoge woord voert. Frontman Jason — ’Whip’ — Merritt had immers een zware drugsverslaving te bekampen, en platen maken in een democratisch ingestelde groep loopt sowieso niet van een leien dakje, vertelt de man in een Leuvens café.
enola: Hoe zou je Ill Seen Ill Sung in een woord samenvatten?
Whip: "Redemption. Verlossing. Onder die omstandigheden is de plaat opgenomen: tijdens en na de genezing na een drugsverslaving. Het zijn moeilijke jaren geweest en ik heb tijd nodig gehad om alles opnieuw op een rijtje te krijgen. Maar ik wilde opnieuw een plaat maken met de groep als een vorm van excuus naar de band toe. Eye Eye is immers in heel moeilijke omstandigheden geschreven en nu wilde ik een plaat maken waarbij ik wél aanwezig en betrokken was."
enola: Ten tijde van Eye Eye zei Max Lichtenstein (producer en lid van Timesbold) over je: "Hij heeft ons nodig om zijn zwarte gedachten tegen te gaan, maar wij hebben hem net zo goed nodig". Akkoord?
Whip: (lachje) "Volledig. Ik ben het zwarte schaap en zij zijn de goeie herders. Als ik kijk naar hoe ik geleefd heb dan is dat de enige conclusie die ik kan trekken. Tijdens de opnames van Eye Eye verdween ik drie dagen, kwam terug voor een dag en verdween opnieuw een week. Dat heeft Max me moeten vertellen, want zelf herinner ik me daar niets van. Ik kan over Eye Eye zelfs niet nadenken, ik moet er mijn ogen voor sluiten. Sowieso luister ik niet naar mijn eigen platen. Ik kan mijn stem niet horen, zeker niet als ik er niet goed aan toe was zoals toen. Nu gaat het veel beter en was ik echt betrokken bij de opnames. Dat was fijn. There was a lot of love in the room.
enola: Toch waren het geen makkelijke opnames?
Whip: "Het was maar saai geweest als dat niet zo was. Uiteindelijk hebben we niet altijd de kans om muziek te maken, we hebben allemaal een andere job. Dus moet het tijdens onze vakantie, tien dagen per keer en dan zijn we ook alleen maar bezig met muziek maken. Deze keer hebben we ons teruggetrokken op een boerderij in upstate New York, waar niets te beleven valt. Zie het als een collectieve vakantie waarin we een plaat opnemen."
"Het vergde werk om dit album op te nemen, aangezien we nog altijd als een democratie functioneren. Dat is niet gemakkelijk voor een band en het zorgt voor veel ruzies en onderhandelingen. Eigenlijk ga ik ervan uit dat slechts weinig bands waar evenwaardigheid geldt een lang leven beschoren zijn, maar ik ken geen band die zo democratisch is als de onze en waar de bandleden elkaar toch niet de strot afbijten. Ik weet niet eens of wij daarin slagen. Daarom heb ik ook mijn soloplaten nodig, om af en toe de dictator uit te hangen. Ik schrijf immers elke dag en ik kan niet wachten tot de rest er tijd voor heeft. Sommige songs stel ik hen ook niet voor omdat ik wil dat ze er met hun handen afblijven. Dat is nog altijd het verschil: Timesbold gaat om samenwerken, samen een groots arrangement zoeken. Op de Whipplaten ben ik de fascist die thuis opneemt en slechts bij uitzondering iemand toelaat te helpen."
enola: Wat doe jij als je geen plaat opneemt of toert?
Whip: "Heb ik werk nodig, dan ga ik grachten graven. Ik voel me thuis tussen die grachtengravers. Het is zwaar werk, maar mentaal is het licht. Na afloop neem ik een douche en kan ik het achter me laten. Dan ga ik naar mijn vaste bar waar ik me ergens op de achtergrond zet en vier uur lang schrijf. Dat is mijn favoriete bezigheid. Platen opnemen, toeren, … dat kan me allemaal niet zo veel schelen, maar die paar uur elke dag dat ik schrijf, heb ik nodig, anders wordt het gevaarlijk. Toeren is riskant."
"Op een paar flarden na is alles wat ik schrijf gerecycleerd materiaal. Ik hou ervan muziek te maken die niet luider klinkt dan een conversatie. Soms schrijf ik pagina’s vol met losse flarden en maak daar dan iets van. Je moet je onderbewuste immers verleiden tot schrijven. Ik schreef ooit een song terwijl ik onder water in bad mijn adem inhield en met mijn hand boven water op mijn notablok schreef. Een andere keer heb ik in de bibliotheek alle titels van de boeken genoteerd en met die woorden een persoonlijk verhaal geschreven. Dat experimenteren is voor mij een groot stuk van het plezier. Just doing the silly things."
"Dat leidt wel eens tot rare interpretaties van mijn teksten, maar ik corrigeer ze niet graag. Als een song een bepaalde mening voor je heeft die ik niet bedoelde, dan mag dat. Ik vind het wel vreemd als mensen denken dat ik een christen ben. Dat hoor ik voortdurend, omdat ik zo vaak aan bijbelse beelden refereer. Ik denk nochtans dat ik al behoorlijk duidelijk heb gemaakt dat ik een fundamentele atheïst ben."
enola: Vroeger was je een sportieve tiener. Hoe kwam het zo ver dat je verslaafd raakte?
Whip: "Ik gebruikte al toen ik nog baseball speelde op mijn vijftiende. Ik was een wegloper en sliep gewoon in de dug-out aan het sportveld en werd net voor de training wakker met een fles wodka. Ergens onderweg ben ik met muziek begonnen en vond ik uit dat ik liever bij muzikanten dan bij sportmannen rondhing. Het zijn interessantere mensen."
"Het heeft tijd gekost om af te kicken. Ik weet niet eens hoe het gelukt is, ik denk zelfs niet dat ik er veel controle over had. Het is alleen niet teruggekomen. Nog niet, misschien. En daar ben ik wel bang voor, want als de verslaving terugkeert, dan keert het erger terug. Je lichaam herinnert zich de drugs en begint opnieuw waar je stopte. Misschien heb ik geluk gehad. Ik word ook wat ouder nu en maak me er wel zorgen over. Ik wou dat ik kon zeggen dat muziek me geholpen heeft om af te kicken, maar ik schreef al toen ik aan de drugs zat. Muziek is gewoon een constante doorheen alles."
"Het is al even geleden nu dat ik nog gebruikt heb. Deels omdat ik van New York naar Portland ben verhuisd. Niet dat er daar geen drugs te krijgen zijn, maar de verhuis betekende een nieuwe start. Er leven daar tegenwoordig inderdaad heel wat goeie bands als The Shins. Dat komt omdat het daar nog goedkoop leven is, al zal dat niet zo lang meer duren nu de stad een hippe reputatie heeft: de yuppies kunnen elk moment komen. Ik heb dat meegemaakt op elke plek waar ik ging wonen, en ook in Portland is het liedje weer begonnen."
enola: Stellen jullie eigenlijk iets voor in de Verenigde Staten.
Whip: "Er is daar wel eens een plaat van ons uitgebracht, maar niet echt met succes. Ik boycot de Verenigde Staten een beetje. Waarom? It’s a shitty country. (lachje). Ik treed wel op in Portland met wat vrienden, maar door het land toeren? Je kunt net zo goed thuisblijven en de scheermesjes pakken: als je na acht uur rijden wat te eten krijgt en er komt volk kijken, dan ben je een gelukzak. Het is hard, voor iedereen, en ik ken niemand die liever daar optreedt dan in Europa. Het kan me totaal niet schelen dat ik thuis geen erkenning krijg, het is goed dat ik twee gescheiden levens leid. Ik zou naar hier kunnen verhuizen, maar net zo goed naar New Orleans. Misschien doe ik het allebei ooit wel eens."
enola: Je deed dit voorjaar opnieuw een kleine solotoer door België, Nederland en Duitsland. Viel die mee?
Whip: "Geweldig. Ik wil nooit meer met anderen op reis. (lachje) Ja, ik weet het, ik doe het straks toch weer met Timesbold. Maar ik hou van die vrijheid, en het alleen zijn. Op mijn eentje onderweg naar Berlijn, Hamburg,…. It was a blast. Of ik niet alleen was tijdens die lange ritten? Naah. Ik had Bob Dylan om me gezelschap te houden met zijn Theme Time Radio Hour."
enola: Dan laten we je opnieuw gerust!
Timesbold treedt op 9 mei op op Les Nuits Botanique, op 20 mei in STUK in Leuven en op 23 mei in Cactus in Brugge.
