Als je vandaag met een klassieke vorm van post-rock uitpakt en toch
nog wil opvallen, dat moet je ofwel een geniale, nieuwe invalshoek
gevonden hebben, ofwel de concurrentie in snelheid, technisch
vernuft en originaliteit overklassen, ofwel iets extra bij je
muziek aanbieden. Eenvoudig is anders, dat geven we toe. Het
Vlaamse Motek bespeelt de derde piste en is, zoals elk muzikaal
collectief van zichzelf beweert, niet zomaar een band. In
tegenstelling tot vele van hun collega’s lijkt dit viertal hierin
gelijk te krijgen.
Minstens even belangrijk als de muziek, is hier het beeld. Motek
noemt zichzelf dan ook een ‘audiovisueel collectief met een
voorliefde voor de beeldende kracht van muziek’. Opvallend was hun
recente ‘Do You Us Too?’-tour, waarbij het publiek keek naar een
beeldscherm, waarachter de vier van Motek hun nummers brachten. Op
de livetonen van Motek zagen de toeschouwers een videomontage én
werden ze zelf gefilmd. De groepsleden van Motek keken op hun beurt
naar deze pas gefilmde beelden, zonder dat het publiek dit wist, en
keerden zo de normale gang van zaken op een optreden om. Op
bepaalde momenten werd de conventionele, visuele verhouding tussen
band en publiek, waarbij toeschouwers kijken naar bandleden,
hersteld. Hier is duidelijk over nagedacht en het evalueren van
Motek zonder beeld is dus een beoordeling van een aspect van de
band. Omdat uit een stereo-installatie geen beelden komen, moeten
we die dan maar zelf oproepen en uiteraard is dit ook een doel van
deze Aalsters-Gentse groep.
Als we de post-rock van Motek moeten catalogiseren tussen de
standaardvoorbeelden (die daar staan vanwege hun historische
relevantie en onbetwist muzikaal vermogen), dan komen we terecht
bij klinkende namen als Explosions
In The Sky, Do Make Say Think en (in mindere mate) Mono
en (de late) Mogwai. Omdat dit niet voor niets standaarden
zijn, was het wel bijzonder straf geweest indien Motek met deze
bands in één adem zou kunnen genoemd worden. Navolging en recyclage
is de weinig verrassende boodschap. Laat dit de pret niet bederven,
want dit titelloze debuut biedt enkele muzikale excursies aan die
we binnen onze grenzen niet tot nauwelijks kennen. Zo is opener
‘Maybe I’ll Go Home’ onmiddellijk een voltreffer. Rustige
elektronica – ook 65 Days of Static komt om de hoek kijken – en
dito pianobegeleiding vormen de intro van deze plaat, waarna de
typische rockinstrumenten het heft in handen nemen. Bas en drum
werken toe naar een voelbare climax die wordt uitgesteld, terwijl
elektrische gitaar en piano de melodieuze lijnen uittekenen. De
climaxen in ‘Maybe I’ll Go Home’ zijn aan Mono schatplichtig maar
boeten daarom niet in aan effect.
Eveneens in onze top drie en met iets meer dan acht minuten meteen
het langste nummer op deze ‘Motek’ is ‘De Vlucht’. De titel is niet
alleen de Nederlandstalige vreemde eend in de bijt, maar biedt ook
een aanzet tot beeldvorming. Als je weet dat de begingeluiden de
jongens van Motek deden denken aan een astmatische walvis, krijg je
een idee van deze melancholisch slepende effecten. Stel je een
vluchtend persoon voor die, aanvankelijk onzeker rondkijkend, zich
steeds meer bewust wordt van zijn situatie en omgeving. Op bepaalde
momenten spurt hij en heeft hij geen oog meer voor de details rond
zich. Buiten adem gaat hij eventjes stapvoets vooruit, waarna de
vlucht zich in volle vaart verderzet. Loop gerust een eindje mee op
deze instrumentale stroom. De outtro brengt ons zingende en
scanderende meisjes. Ach, je moet niet voor alles een verklaring
hebben.
Het paradepaardje is ‘I Am Your Son’, een nummer van bijzonder
grote klasse, is. Het kon een uitspraak van Jezus Christus zijn
geweest, de song is alleszins goddelijk meeslepend. Het begint
allemaal onheilspellend – dat werkt nogal eens – door een
combinatie van lage pianoklanken, snellere, hoge pianotaanslagen en
een slepend elektronisch geluid. In de achtergrond stuwt een
tromgeroffel het nummer en de fantasie van de luisteraar vooruit.
De conventionele instrumenten houden de mysterieuze sfeer erin en
bouwen op naar een hoogtepunt. Dit is een negentiende-eeuws
griezelverhaal pur sang. Tijdens de climax horen we
klanken die een huilend paard zou maken wanneer het einde nadert.
Het zijn meteen de meest bevreemdende seconden van dit album. ze
leiden een vocale, doch onverstaanbare, klaagzang in waarin
verdriet en hulpeloosheid af te leiden zijn. Van de eerste tot de
laatste seconde is ‘I Am Your Son’ post-rock op zijn best, waarbij
het onmogelijk blijkt om niet in trance te geraken en je van de
geluidsstroom af te wenden.
Waren alle nummers zo straf als ‘I Am Your Son’, we hadden er een
Belgische megagroep bij en Motek kon aan zijn wereldtournee
beginnen. ‘Gelukkig’ zijn ze dat niet en kunnen we ze nog een
tijdje bij ons houden en de Belgische podia afschuimen op zoek naar
deze lekkere post-rockgeluiden. Zoals in de Gentse Charlatan op 22
februari!
