Het is vaak goed(koop) om gewoon fan te zijn van een artiest en
geen freak die elke scheet van zijn idool in huis wil, liefst nog
in een luxe-uitgave. Of Richard David James de muzieknerds onder
zijn adepten wou treiteren met de release van ‘Chosen Lords’ weten
we niet, maar het verschijnen van dit plaatje zal bij menige Aphex
Twin-liefhebber waarschijnlijk op een vloek zijn onthaald. James
bedient zich hiermee namelijk van een sadisme waar de betere
SM-meester jaloers op zou zijn. De laatste plaat van Aphex Twin,
‘Drukqs’, dateerde alweer van 2001, maar vorig jaar was er
beroering op het net onder de fans van deze elektronica-magiër. De
site van Rephlex, het mede door James gerunde label, bracht
namelijk een single uit, ‘Analord 10’, die verpakt zat in een
lederen doos, waar nog 9 plaatjes in thuis hoorden. De fans
stortten zich als hongerige wolven op dit kleinood en later werden
in sneltempo de overige Analord-singles gereleased, verpakt in
plastic zakken. Velen spaarden als hamsters alles mooi bij elkaar,
maar met ‘Chosen Lords’ is het beste en interessantste van deze
singles nu toch verschenen op cd. De waarlijke freaks willen
natuurlijk alles, maar voor de meesten is deze selectie tracks toch
de beste en voordeligste manier om kennis te maken met het recente
werk van deze Welshman.
Op ‘Chosen Lords’ geeft James zijn bevreemdende elektronische
soundscapes een heerlijke old skool-behandeling mee. Er
wordt weinig gebruik gemaakt van de laptop of van melodieuze
strijkerspartijen. We krijgen op deze plaat eerder een nostalgische
duik in het analoge Aphex Twin-verleden te horen. In de loop van de
jaren heeft James namelijk heel wat ouderwetse synthesizers en
drumcomputers van Roland verzameld en de mogelijkheden van deze
machines worden op ‘Chosen Lords’ volop afgetast. Deze blijken
voldoende rijk te zijn om een plaat met een lekkere retrofeel in
elkaar te boksen, waarin de echo’s van de Detroit techno en de
acidhouse niet van de lucht zijn. Hoewel de knetterende,
pruttelende beatfestpotjes net als op ‘Drukqs’ soms overkoken,
staat er ook heel wat toegankelijker materiaal op deze selectie van
nummers. ‘PWSteal . Ldpinch . D’, bijvoorbeeld, vertrekt vanuit een
simpele 4/4-beat, waarrond verschillende laagjes synths kronkelen
en draaien als snelgroeiende klimop. ‘XMD 5a’ is naar Aphex
Twin-normen ook nog behoorlijk eenvoudig, met allerlei
elektronische effecten die strijden om de aandacht van de
luisteraa,r terwijl in de verte een verlegen, melancholische piano
weerklinkt, die zich als een bedeesd meisje schuilhoudt achter een
bende kakelende kippen.
Zoals op het ‘Richard D. James album’ zijn het deze ietwat grillige
maar verwarmende geluidsdekentjes die voor het meeste kippenvel
zorgen. Wanneer Aphex Twin zijn labyrintische doolhofstijl op de
luisteraar loslaat, wil het resultaat al eens saai en enerverend
worden. James is een klanken-wizard pur sang, maar ook de Merlijn
van de elektronica kan af en toe iets verkeerds uit zijn hoed
toveren. ‘Fenix Funk 5’ is door zijn mooie dynamiek tussen
tegendraadse beats en melodieuze synths nog geslaagd te noemen,
maar ‘Batine Acid’ heeft de opbouw en de spanning van de gemiddelde
Wittekerke-aflevering. Het is de enige echte misser op een plaat
vol ideeënrijke, perfect uitgebalanceerde elektronische staaltjes
vakmanschap. James laat op de meeste nummers verschillende
elementen met elkaar de strijd aangaan, terwijl de analoge
Roland-synthesizers vanop een afstand de gevechten rustig
gadeslaan. Zo zijn ‘Pitcard’, ‘Reunion 2’ en ‘Klopjob’ spannende
dosissen synth-voyeurisme van uitstekende makelij.
Het vergt misschien wat luisterbeurten om het te beseffen, maar met
‘Chosen Lords’ heeft deze enigmatische kluizenaar van de
elektronica alweer een verrassend sterke collectie tracks bij
elkaar gecomponeerd. Benamingen als ‘Mozart van de elektronische
muziek’ hebben we altijd al wat geforceerd en overdreven gevonden,
maar het blijft een feit dat Richard David James nog steeds een
grootmeester is in zijn vak. Hoewel zijn experimenten met
orchestrale arrangementen ons nog iets nauwer aan het hart liggen,
is ook deze plaat meer dan de moeite waard.
