Eén van de releases van 2005 waar met zware verwachtingen op gewacht werd, is zonder twijfel de nieuwe Mars Volta. Nu het zover is, stelt Frances The Mute niet teleur, integendeel: het album is weer een geniaal stapje vooruit door de heren Rodriguez-Lopez en Bixler-Zavala.
Frances The Mute is wellicht ook één van de releases die al het meest bediscussieerd werd in het nog zo jonge jaar. The Mars Volta is een groep die geen ’tussenin’ toelaat: ofwel verslik je jezelf heftig vanaf de eerste noten, ofwel blijf je geduldig knabbelen en laat je het rijke muzikale smakenpalet beetje bij beetje in de mond vloeien. Dat was bij voorganger De-loused In The Comatorium al zo en dat is bij het nieuwe album niet anders, hoewel Frances The Mute wel degelijk een beetje vlotter knabbelt dan de eerste Voltiaanse boreling.
Terwijl Rodriguez-Lopez en Bixler-Zavala voor De-loused… nog uitgebreid gebruik maakten van de assistentie van welbeslagen collega’s als Flea en John Frusciante, heeft The Mars Volta zich deze keer grotendeels zelf uit de slag getrokken met de eigen, sterke live-band. Het gevolg is een coherenter, minder ’spacy’, en vooral volwassener album dat twijfelaars bij de eerste luisterbeurt minder snel zal doen afhaken. Wie zich nog niet aan een plat à la Volta gewaagd heeft raden wij dan ook sneller Frances The Mute aan dan hun debuut.
De muzikale groei van de Voltianen is in elk geval niet gestopt. Wat Cedric Bixler-Zavala uit zijn strot en de bijhorende stemvervormers blijft halen is op zijn minst indrukwekkend te noemen, en het gitaarspel van Omar Rodriguez-Lopez is duidelijk zelfzekerder. Voor sommigen is het allemaal zenuwachtig geneuzel en gitaarmasturbatie met wat bizar geschreeuw er overheen, maar dat zijn uiteindelijk ook de opmerkingen die Led Zeppelin in de jaren zeventig te slikken kreeg. De muziekgeschiedenis gaf Plant en Page waar ze recht op hadden, en dat zal voor The Mars Volta zeker niet anders zijn. Wij zeggen het u nu al: The Mars Volta staat op vrij eenzame hoogte de (progressieve) rock van de toekomst te maken.
Frances The Mute is overduidelijk het album van Rodriguez-Lopez, en zijn gitaar trekt volop de kar. Met "Cygnus… Vismund Cygnus" begint een maalstroom van muzikaal spektakel gedurende vijf songs die zonder onderbreking een slordige 77 minuten volpompen met rock van een andere wereld. Hoewel single "The Widow" misschien nog het minst representatief is voor de magie die het album te bieden heeft, is er (in tegenstelling tot De-loused…) geen enkel zwakker moment te bespeuren op Frances The Mute.
Enkele buitengewoon hoogstaande momenten zijn er zeker wel. Zonder meer erg knap is de gecontroleerde razernij van "L’ Via L’ Viaquez", de derde track van het album: een klets latino tegen uw bakkes waarin progressieve rock naadloos overgaat in dansbare salsa. Het vierde nummer ("Miranda That Ghost Just Isn’t Holy Anymore", jawel) bevat met subtracks "Pour Another Icepick" (magistrale zanglijnen!) en de orkestrale achtergrond van "Don Safo" enkele indrukwekkende pareltjes. Laatste song "Cassandra Gemini" levert met subtrack "Faminepulse" een unieke mengeling van noise en free jazz die vervloeit in de herneming van enkele thema’s van "Pour Another Icepick" in het krachtige "Multiple Spouse Wounds". Afsluiter "Sarcophagi" nodigt een nieuwe draaibeurt uit door een cirkeltje te vormen met de eerste minuut van de openingstrack.
Zowel de tegenstanders als de fans van The Mars Volta hebben hun oordeel over Frances The Mute natuurlijk al lang geveld, maar voor de twijfelaars onder de rockers is het nieuwe album (meer dan het debuut) een uitgelezen kans om iets wat nu al geboekstaafd staat als een muzikaal fenomeen te leren kennen. Wie Frances The Mute na drie draaibeurten nog niet opgegeven heeft gaat onverwijld een verrijkende ervaring tegemoet.