Na het beluisteren van het Kortrijkse hiphopcollectief Cavemen Speak stelden we ons de volgende vraag: is de Vlaamse hiphop eindelijk volwassen geworden? Het lijkt van wel en dat is een goede zaak.
Terwijl de Franstalige hiphop met haar Brusselse crews (De Puta Madre, RAB, Soutterain Squad…) en Luikse broer Starflam niet onder hoeft te doen voor haar Franse grote broer (de hele IAM-posse, Supreme NTM …), wordt de Vlaamse tegenhanger jarenlang stiefmoederlijk behandeld. Toen ’t Hof van Commerce in 1998 doorbrak met In Izzegem werden ze door de ene als een grap beschouwd en door de andere als de gedoodverfde vijand van het Mechelse collectief, ABN. Vijf jaar later staan zowel ’t Hof als ABN er nog steeds als de twee bekendste hip hop groepen, maar eindelijk wordt er ook aandacht besteed aan een hele bloeiende underground.
Hiphop kent vele gezichten en in Vlaanderen sluit het Kortrijkse Cavemen Speak aan bij haar meest intrigerende en innovatieve. Cavemen Speak geeft in haar nieuwe album Shadowanimalssolos de kans aan haar drie leden om de eigen psyche te ontleden in dit drieluik. The Boring Siaz bijt de spits af, gevolgd door spitsbroeder The Homesick Nomad met een schizofrene dAn & the iDIOt als hekkensluiter.
Cavemen Speak sluit aan bij de traditie van de zogenaamde avant-garde hiphop waarbinnen groepen als Aesop Rock, El P, Cannibal OX, Clouddead, Anti Pop Consortium, Prefuse 73 en op verschillende momenten Outkast vallen. Ontevreden met de huidige koers die hiphop vaart en die teert op gemakkelijk in het oor liggende beats en clichéteksten over pimps en ho’s, trachten deze bands de grenzen van hiphop te verleggen en te doorbreken.
The Boring Siaz tast de grenzen van hiphop af door gedurfde soundscapes te creëren ondersteund met minimale beats. Tekstueel is de reflectie op een ontmoeting met gelijkgestemden in Zweden op zijn minst surreëel te noemen. ’I can cry oceans together and still rest ashore got caught like fly in a Websters’ dictionary’ rapt gast-vocalist Danzil. The Boring Siaz, zelf voorzien van een sterke flow, weet zich omringd met collega’s uit Canada, de Verenigde Staten, Ierland, Finland en Zweden (onvolledige zin).
The Homesick Nomad verlegt de melancholische grenzen die Siaz uittekende. Meer bekommerd om de sfeer waagt Nomad zich aan subtiele halfgesproken zangpartijen die balanceren tussen ingehouden verdriet en irriterend geweeklaag. Een knap staaltje beheersing! De nummers van Nomad hebben nog weinig gemeen met wat we onder hiphop verstaan, maar op dit album lijken ze wonderwel te passen.
dAn& the IDIOt lijkt helemaal het noorden kwijt te zijn. De terugblik op zijn leven, beginnend bij — hoe kan het anders — de conceptie: een beangstigende geluidscollage van genotkreten en engelengezang. De toon is gezet voor een 20 minuten durende muzikale trip. Wat volgt is nauwelijks hiphop of muziek te noemen. Gemuteerd tot loutere abstractie reflecteert dAn & the iDIOt op zijn leven en hoe hij met twee in één overleefde. De hoge toppen die deze soundscape creëren laten de luisteraar al even verdwaasd achter als dAn & the iDIOt. ’…I often awake with the rhythmic crack of the needle, becoming aware that the music stopped.’
Caveman Speak toont met dit laatste album dat ze zich zonder schroom naast de genoemde Amerikaanse acts mogen plaatsen. Het drieluik lijkt wel opgebouwd te zijn volgens een vast patroon waarbij Siaz de lijnen uittekent, Nomad u op weg helpt waarna dAN & the iDIOt u aan uw lot overlaat. Gedurfd is dit album zeker. Zonder zich in al te intellectualistische spielereien te verliezen toont Cavemen Speak u hoe hiphop zou kunnen evolueren. U kan natuurlijk ook altijd de nieuwe van 50 Cent kopen. Vergeet in dat geval uw oogkleppen niet.